آمادگی برای مصاحبه اسکایپ (Skype)

این نکته‌ای است که بسیاری از افراد هنگام مصاحبۀ آنلاین فراموش می‌کنند. اگر در پس‌زمینۀ شما پوسترهای قدیمی و نامرتب وجود دارند، این احتمال هست که شغل موردنظر خود را از دست دهید یا استادی که با شما مصاحبه می‌کند، ناامید شود؛ چون در این صورت این‌طور برداشت می‌شود که قادر نیستید محیطی که در آن زندگی می‌کنید را سروسامان دهید. ممکن است واقعاً هم این‌چنین نباشد، ولی توجه داشته باشید که برخورد اول بسیار حیاتی است؛ پس باید برای آن آماده بود.

برای مصاحبۀ آنلاین زمینه‌ای خنثی را انتخاب کنید و فکر نکنید که باید همه‌ی اطلاعات شخصی را به نمایش بگذارید. مطمئن باشید هیچ‌کس شما را بر اساس مجموعه کتاب‌های داستایوفسکی که در پس‌زمینۀ خود گذاشته‌اید قضاوت نخواهد کرد، بلکه شایستگی شما مدنظر است.

علاوه بر این اگر با دیگران زندگی می‌کنید یا همسایه‌های پُر سروصدایی دارید، حتماً قبل از انجام مصاحبه آن‌ها را نسب به تماس مهم خود آگاه کنید. اطمینان حاصل کنید که این‌دست مشکلات، خللی در فرآیند مصاحبۀ ایجاد نخواهند کرد.

همان‌طور که پوشش مناسب بالاتنه حین مصاحبۀ آنلاین مهم است، پوشش مناسب پایین‌تنه هم اهمیت زیادی دارد. گرچه پوشیدن یک پیژامۀ راحتی ممکن است وسوسه‌انگیز به نظر برسد، اما به این فکر کنید که ممکن است لازم باشد بلند شوید و کتابی بیاورید و آن وقت چه فاجعه‌ای به بار خواهد آمد! بنابراین باید درست همانند مصاحبۀ حضوری، سرتاپا لباس مناسب بپوشید و برای هر موقعیتی آمادگی داشته باشید.

گذشته از احتمالات، پوشش و ظاهر مناسب سبب می‌شود احساس بهتری از خود داشته باشید و با اعتماد به‌نفس بیشتری تماس برقرار کنید. سعی کنید دوشی بگیرید، مسواک بزنید، موهایتان را مرتب کنید و لباسی رسمی و مناسب بپوشید.

اگر به‌تازگی با اسکایپ آشنا شدید و یا تابه‌حال تماس ویدیویی نداشتید، حتماً قبل از مصاحبۀ کمی در برنامه چرخ بزنید و با محیط آن آشنا شوید تا بتوانید مشکلات احتمالی که ممکن است پیش آید را مدیریت کنید.

تماسی آزمایشی با دوست یا آشنایی بسیار کمک‌کننده خواهد بود. بهتر از این است که یک دقیقه مانده به مصاحبه، متوجه شوید که بلندگوها کار نمی‌کنند و یا پهنای باند اینترنت برای برقراری تماس ویدیویی جوا‌گو نیست. مطمئن شوید که تجهیزات و همچنین برنامۀ تماس ویدیویی خود را پیش از مصاحبه و به‌خصوص در روز مصاحبه تست کرده باشید.

در خصوص مصاحبه تحصیلی در اسکایپ برای اپلای، حتماً سعی کنید از نام کاربری و عکس پروفایل مناسب استفاده کنید. استفاده از آواتارِ چهره‌تان و نام و نام خانوادگی‌ به‌عنوان نام کاربری، بسیار حرفه‌ای به نظر می‌رسد.

موقعیت دوربین در مصاحبۀ آنلاین بسیار مهم است. اگر وب کم خیلی نزدیک باشد، مصاحبه‌کننده فقط صورت شما را می‌بیند و اگر خیلی دور باشد، اصلاً چهرۀ شما را نمی‌بینند. دوربین خود را تست کنید و آن را به‌گونه‌ای قرار دهید که بیشتر بالاتنۀ شما را پوشش دهد. این موضوع به مصاحبه‌کننده این امکان را می‌دهد تا حرکات دست شما را ببیند و سنجش زبان بدن را برای او آسان‌تر می‌کند.

اینجا نورپردازی هم مهم است. اطمینان حاصل کنید تا جایی که ممکن است فضای اطرافتان با نور طبیعی روشن شده باشد، ولی سعی نکنید مستقیم مقابل منبع نور بنشینید، زیرا این کار روی صورت شما سایه خواهد انداخت. نور طبیعی سبب می‌شود شما و محیط پیرامونتان روشن‌تر و جذاب‌تر به نظر برسید و به مصاحبه‌کننده اطمینان می‌دهد که نسبت به نور و دنیای بیرون بیزار نیستید.

حتماً پیش از انجام مصاحبه دربارۀ دانشگاه و رشتۀ موردنظر خود تحقیق کنید. با چرخ زدن در وب‌سایت دانشگاه و پیگیری فعالیت‌ها با استفاده از دنیای اینترنت با فرهنگ حاکم بر دانشگاه مقصدتان آشنایی پیدا کنید. این موضوع در مصاحبه بسیار کمک‌کننده است و اشتیاق شما را برای گرفتن پذیرش نشان می‌دهد.

سعی کنید به تصویر خودتان در هنگام تماس ویدیویی نگاه نکنید. درست است که می‌خواهید نگاهی به ظاهرتان بیندازید تا مطمئن شوید همه‌چیز عالی است، اما این کار را باید قبل از مصاحبه انجام دهید نه در حین مصاحبه، چون در غیر این صورت مصاحبه‌کننده حرکات نامنظم چشم شما را می‌بیند و فکر می‌کند که شما خودشیفته هستید یا اینکه استرس و ترس زیادی دارید.

همچنین نباید سعی کنید که به تصویر مصاحبه‌کننده نگاه کنید. درست است که در هنگام مصاحبۀ حضوری برقراری تماس چشمی لازم است، ولی یکی از عمده تفاوت‌های مصاحبۀ حضوری و ویدیویی همین موضوع است؛ چراکه اگر به تصویر شخص نگاه کنید، این‌طور به نظر می‌رسد که در حال تماشای چیز دیگری هستید. در عوض هنگام انجام مصاحبه در اسکایپ، باید بیشتر روی نقطۀ سیاه دوربین یا وب کم تمرکز کنید، زیرا این تنها راه برقراری تماس چشمی با مصاحبه‌گر است؛ گرچه نمی‌توان اسم آن را تماس چشمی گذاشت!

برای انجام مصاحبۀ آنلاین اسکایپی هیچ‌کس شما را مجبور نمی‌کند برای انجام مصاحبۀ‌ای 10 دقیقه‌ای سفر کنید، فنجانی چای بنوشید، راحت و آسوده باشید و البته داشتن کمی استرس طبیعی است. اما وقتی تا این حد آرام باشید ممکن است وضعیت بدن و نحوۀ نشستن خود را فراموش کنید، ولی توجه داشته باشید که این موضوع یکی از جوانب مهمِ در شیوه‌ی مناسب نشان دادن زبان بدن است. خیلی خم نشوید و یا خیلی به عقب تکیه ندهید و سعی کنید دستانتان را رها کنید. هوشیار باشید، صاف بنشینید و آمادۀ پاسخگویی به سؤالات باشید.

برای اطمینان از اینکه همۀ پاسخ‌های هوشمندانۀ شما به‌خوبی شنیده می‌شوند، کلمات خود را واضح بیان کنید. همچنین مطمئن شوید که به‌اندازۀ کافی بلند صحبت می‌کنید، اما نه خیلی بلند، چون قطعاً نمی‌خواهید شنونده احساس کند که در حال فریاد زدن هستید!

علاوه بر این موضوع، در اسکایپ باید بجای تکیه‌بر اشتیاق خود، بیشتر روی طرز بیان و شفافیت کلام خود کار کنید. اگر از ملاقات با مصاحبه‌کننده خوشحال شدید، آن را پنهان نکنید و به آن‌ها بگویید. در مصاحبۀ ویدیویی، بسیاری از نشانه‌های غیرکلامی مانند حالات صورت و حرکات دست و زبان بدن از بین می‌رود و این موضوع می‌تواند به دلیل کیفیت پایین ویدیو یا محدود بودن نمای تماس آنلاین باشد که تمام بدن در آن معلوم نیست.

• درمورد خودتان بیشتر توضیح بدهید.
• چرا قصد دارید ارشد / دکترا بخوانید؟
• چه برنامه ای برای آینده خود دارید؟
• خودتان را در ۱۰ سال آینده در چه جایگاهی می بینید؟
• هدفتان از تغییر رشته چه بوده است؟
• آیا جاهای دیگری اپلای کرده‌اید؟
• سوابق کارهای تحقیقاتی شما چیست؟
• برنامه تان پس از تحصیل در این دانشگاه چیست؟
• آیا قصد دارید پس از اتمام دوره تحصیل خود در این دانشگاه اینجا بمانید یا به کشور خود باز می گردید؟
• آیا تجربه تدریس کردن هم دارید؟
• آیا کار کردن با فرهنگ های دیگر برایتان مشکل نیست؟
• آیا می توانید خودتان را وفق بدهید؟
• توانایی تدریس چه دروس یا مباحثی را دارید؟
• آخرین کتابی که مطالعه کردید چه بوده است؟
• در حال حاضر مشغول به چه فعالیت خاصی هستید؟
• چرا فکر می کنید گزینه مناسبی برای این پوزیشن هستید؟
• چرا ما باید شما را به بقیه افرادی که برای این پوزیشن مناسب هستند، ترجیح دهیم؟
• به نظرتان چرا ما باید شما را قبول کنیم؟
• اگر قرار باشد یک بار دیگر آزمون GRE یا تافل یا آیلتس بدهید، آیا این کار را انجام خواهید داد؟ و چقدر برایتان چالش برانگیز خواهد بود؟
• نقاط مثبت و منفی شخصیتی خودتان را چه چیزهایی می بینید؟
• به نظرتان نقاط مثبت و منفی شما از لحاظ آکادمیک چیست؟

Tell me more about yourself

Why are you interested in this field

Why are you interested in our school or group

How did you find out about the position of PhD or master

What are you going to research

Think about your strengths and weaknesses

Why we should accept you

Discuss your career goals

What you have read recently

Can you adapt yourself with a new environment which you going to live for years in it

Have you traveled aboard

What courses and topics do you have the ability to teach

What skills do you bring to the program

What do you expect from a supervisor

Describe your most rewarding experience during your career or studies

Which value do you created

Who is using the result of your work

What mistakes did you make while working on your previous researches

How do avoid these mistakes

What is the relation between your previous words and my research area? Are you disjointed

What was the procedure of your research

What was your research method

Why do you want to work with me

From the date of graduation from MS program what have you done exactly

Is there any problem about immigration works for you

Why you did not start PhD after MS instantly

Explain your work experiences in details. Duties / projects / relations / your responsibilities

How will you help your mentor in his or her research

What do you do if discouraged and disappointed during the course of your research

What would be your goals after graduation

Why did you apply for our university

What are your important personality traits (positive / negative)

Explain your undergraduate/MS project for me in 5 minutes

What have you learned from your research projects

Do you have any experience or knowledge about… (Your field of study or research)

Explain the technique or methods you used in your research project

Will you bring someone or come alone

Could you please mention the experimental techniques you used during the MSc thesis work

Do you prefer experimental or theoretical work

If you are offered the position and accept it, when can you start

What area of research are you interested in

What was your contribution in that project

Do you have any leadership experience? Tell me about it. Or tell me about a time you assumed a leadership role

Explain your teaching experiences

Have you applied before? Why this year? Why you did not attend the previous year

How do you utilize your free time? OR How do you spend your free hours? OR What are your hobbies

Where do you see yourself after a few years from now

What other commitments do you have

What recent professional articles or books have you read

What do you believe to be the major trends in your intended career field at this time

What do you think is the most important development in the field over the past 25 years, and why

Tell me about a major accomplishment and how you achieved it

Give an example of an ethical dilemma you faced and explain how you resolved it

Tell me about a situation in which you took initiative

Tell me how you handle stress

Tell me about a time you had a number of assignments due. How did you make sure you completed all of them on time and did a good job

Tell me about a time you were confronted by a fellow student, co-worker, or a customer. How did you handle it to resolve the conflict

Do you have any questions

• در زمان پاسخ به تمامی سوالاتی که در جلسه مصاحبه اسکایپ با اساتید از شما پرسیده می شود، باید انگیزه خودتان را نشان دهید. در کلِ این جلسه، باید نشان دهید اشتیاق و انگیزه بسیار زیادی در شما وجود دارد.
• مصاحبه با اساتید در آمریکای شمالی، عموما فضای گرم، صمیمی و دوستانه ای دارد و در آن زیاد به مسائل درسی پرداخته نمی شود. در واقع، استاد تمایل دارد که بیشتر با خود شما و شخصیتتان آشنا شود. اما در مصاحبه با اساتید اروپایی، فضای آکادمیک و علمی تری وجود دارد.
• درمورد زمان مصاحبه، به خودتان وقت کافی بدهید تا کاملا آماده شوید. لزومی ندارد بلافاصله یک روز بعد از ایمیل استاد، مصاحبه را تنظیم کنید. هر زمانی که آمادگی کافی را پیدا کردید، آن را هماهنگ کنید.
• اگرچه در موارد بسیار نادری رخ می دهد، اما ممکن هم هست حتی مصاحبه ای در کار نباشد. یعنی در صورتی که به مصاحبه دعوت نشدید، لزوما بد و نشان دهنده اینکه پذیرفته نشدید، نیست. ممکن است مصاحبه نکنید و بعد از اپلای برای دانشگاه، مستقیما آفر بگیرید.
• مصاحبه اسکایپ هم می تواند قبل از پذیرش صورت بگیرد و هم بعد از آن. مصاحبه های قبل از پذیرش، معمولا با استاد انجام می شوند و مصاحبه های بعد از پذیرش هم ممکن است با استاد یا حتی دو یا سه نفر از اعضای کمیته پذیرش انجام شوند. پس انتظار مواجه شدن با دو، سه یا حتی چهار نفر هم در جلسه مصاحبه اسکایپ خود را داشته باشید.
• اگر قرار شد دو یا سه نفر با شما در یک جلسه اسکایپ مصاحبه کنند، نگران نباشید. قبل از برگزاری این جلسه، حتما اعضای شرکت کننده در آن به شما معرفی خواهند شد و شما فرصت کافی برای آشنایی با آن ها و حتی تحقیق درموردشان را خواهید داشت.
• جلسه مصاحبه قبل یا بعد از پذیرش، لزوما از طریق اسکایپ نیست. یعنی ممکن است حتی مستقیما با شما تماس بگیرند و مصاحبه صوتی برگزار کنند.
• در کل مصاحبه، باید نقاط مشترک زیادی ایجاد کنید. یعنی مثلا نشان دهید علایق شما با زمینه کاری استاد یا سوابق تحقیقاتی وی همسو است. فراموش نکنید که فقط نقاط مشترک بین شما و استاد است که می توانند توجه وی را نسبت به شما جلب کنند. این موارد، قانع کننده ترین دلایلی که می توانید ارائه کنید هستند.
• کاملا باید آماده باشید تا درمورد پایان نامه، پروژه لیسانس، مقاله ها، رزومه و انگیزه نامه ای که تهیه کرده اید، صحبت کنید.
• به اکثر سوالاتی که از شما پرسیده می شود، باید در حد ۲ یا ۳ دقیقه پاسخ دهید، مگر اینکه خود استاد بخواهد ۵ دقیقه یا هر چقدر دیگر درمورد موضوع خاصی صحبت کنید. و پاسخ تان هم نه باید بسیار کلی باشد و نه بسیار جزئی که طولانی شود.
• مصاحبه کننده، باید احساس کند که شما از تحقیق و پژوهش لذت می برید و واقعا به این کار علاقه دارید.
• علاقه به کار در محیط های آکادمیک و تدریس باید در شما موج بزند.
• خوب است نشان دهید یکی از اهداف آینده تان این است که عضو هیئت علمی یک دانشگاه خوب شوید.
• هرگونه سابقه تدریس، تحقیق و پژوهشی که دارید را مطرح نمایید.
• نقاط قوت و ویژگی های مثبت خود را همیشه بولد کنید (اما زیاده روی نکنید).
• اگرچه لازم است لباس رسمی پوشیده باشید، اما کت شلوار و کراوات هم ضروری نیست. برای آقایان، پوشش مناسب می تواند یک پیراهن ساده و برای خانوم ها هم لباس نیمه رسمی باشد.
• خانوم ها اگر می خواهند با حجاب مصاحبه کنند، هیچ موردی ندارد و اینکه حجاب داشته باشید یا نداشته باشید، اصلا برای استاد مهم نیست و نه تاثیر مثبتی دارد، نه تاثیر منفی خاصی.
• پروفایل لینکدین یا وبسایت استادی که قرار است با وی مصاحبه کنید را زیر و رو کنید. درمورد زمینه های تحقیقات وی، پروژه هایی که در حال کار کردن روی آن ها است، مقاله های جدید وی (اگر نتوانستید تمام مقاله های وی را مطالعه کنید، حتما بخش های مهم و چکیده مقاله های سال های اخیر وی را بخوانید)، دانشجوهایی که قبلا با آن ها همکاری داشته یا هنوز هم دارد، شیوه ی پژوهشی او و تمام جزئیات دیگری که می توانید درمورد وی پیدا کنید، اطلاعات کسب کنید و از این اطلاعات در طول مصاحبه برای پاسخ دادن به سوالات استفاده کنید. با این کار، واقعا استاد را تحت تاثیر قرار خواهید داد و نشان می دهید شناخت بسیار خوبی از وی دارید.
• می توانید اشاره کنید که بسیار سخت کوش هستید و در شرایط تحت فشار، می توانید نتیجه را به نفع خود کنید.
• یکی از دلایل اینکه “چرا به این دانشگاه علاقه دارید” می تواند این باشد که علایق تحقیقاتی مشترکی با اساتید این دانشگاه دارید و این دانشگاه از رنک بالایی نیز برخوردار است (در صورتی که واقعا اینچنین است).
• در صورتی که قصد اپلای برای دکترا دارید، برنامه آینده تان می تواند این باشد که به عنوان محقق کار خواهید کرد و قصد دارید به عنوان هیئت علمی دانشگاه فعالیت داشته باشید.
• وارد شدن به دنیای بیزینس پس از دکترا پاسخ چندان خوبی نیست. زیرا دکترا به معنی انجام کارهای تحقیقاتی و پژوهشی است و شما باید نشان دهید که دیدگاهتان به این مقطع صحیح است.
• هرگز هیچ وقت درمورد هیچ چیز دروغ نگویید.
• حتی اگر پاسخ سوالی را نمی دانید، صادقانه بگویید در حال حاضر نمیدانم، اما در اسرع وقت تحقیق میکنم و نتیجه را به اطلاعتان خواهم رساند. اساتید هم مثل شما انسان هستند و شرایط را کاملا درک می کنند و می دانند که ممکن است در لحظه ی مصاحبه تحت فشار و استرس قرار گرفته باشید و بعضی مسائل را فراموش کرده باشید. آن ها اصلا انتظارات غیرمنطقی و سختی از شما ندارند.
• سعی کنید تا جایی که می توانید پاسخ های مختصر و مفید به سوالات بدهید و استاد را خسته نکنید.
• اجازه دهید استاد سوال خود را تمام کند و بعد از ۲ تا ۳ ثانیه مکث به آن پاسخ دهید.
• هر جایی از سوال را که (به خاطر مشکل اینترنت یا هر موضوع دیگری) متوجه نشدید، از استاد بخواهید که تکرار کند یا حتی اگر سوال وی را متوجه نشدید، هیچ اشکالی ندارد که بخواهید بیشتر توضیح بدهد.
• سوالاتی که درمورد تصمیمتان نسبت به بازگشت یا ماندن در کانادا پس از اتمام دوره تحصیلتان در این کشور پرسیده می شود را دو پهلو پاسخ دهید. اگرچه پاسخی که به استاد می دهید، ارتباطی به سفارت ندارد. یعنی حتی اگر بگویید قصد دارم بمانم، مشکلی در پروسه ویزا برایتان به وجود نخواهد آمد. اما محض احتیاط، بهتر است مثلا بگویید به وضعیت آینده ام بستگی دارد. اگر موقعیت خوبی در کانادا داشته باشم، چرا که نه. اما اگر همه چیز همینطور که هست پیش برود و شرایطم پایدار باشد، به ایران بر می گردم.
• اگر در یک دپارتمان، هم استاد ایرانی و هم استاد خارجی وجود داشت، اولویت با استادی است که زمینه تحقیقاتی آن با شما سازگاری بیشتری دارد. در صورتی که یک زمینه بین دو استاد یکسان بود، می توانید استاد ایرانی را انتخاب کنید.
• با اساتید ایرانی، اصلا فارسی صحبت نکنید. چرا که حتی ممکن است نام استاد ایرانی باشد، اما فارسی بلد نباشد و بزرگ شده ی همان کشور باشد. در صورتی که سوالی به زبان فارسی از شما پرسید، می توانید فارسی پاسخ دهید (که این هم معمولا بسیار نادر است و اگر هم باشد، فقط ابتدای مصاحبه و برای سلام و احوالپرسی ممکن است رخ دهد)، اما شما هیچ مکالمه ای را به زبان فارسی شروع نکنید.
• مسائل و موضوعاتی که در CV و انگیزه نامه خود مطرح نموده اید را به خاطر داشته باشید. قطعا سوالاتی مرتبط با آن ها از شما پرسیده خواهد شد. در این صورت، سعی کنید پاسخ هایتان مطابق با چیزی که قبلا مطرح کرده بودید، باشد.
• اگرچه هدف ما این است که شما را برای مصاحبه اسکایپ با اساتید آماده کنیم، اما پاسخ هیچ سوالی را حفظ نکنید.
• حفظ کردن سوالات، به غیر از اینکه مصاحبه را کلیشه ای می کند، کاملا این حس را به مصاحبه کننده منتقل خواهد کرد که شما پاسخ ها را حفظ کرده اید تا فقط چیزی گفته باشید و به آنچه که می گویید، باور یا اعتقاد قلبی ندارید. همچنین، این کار اصلا حس خوبی به استاد نخواهد داد.
• به جای حفظ کردن، سوالات احتمالی را تمرین کنید و به اندازه کافی برای هر سوالی آماده باشید. حتی می توانید با دوستان خود تمرین کنید. به این صورت که دوستتان در محیطی شبیه سازی شده، از شما سوال کند و سعی کنید به آن ها پاسخ دهید. با این کار، هم برای محتوای مصاحبه آمادگی پیدا خواهید کرد و هم می توانید لحجه خود را قوی تر کنید.
• یک راهکار دیگر به جای حفظ کردن، این است که نکات کلیدی که قصد دارید به آن ها اشاره کنید را یادداشت کنید. اشکالی ندارد که هر از گاهی به یادداشت های خود نگاه کنید. با این کار، نشان خواهید داد این مصاحبه برایتان اهمیت زیادی داشته و از قبل به خوبی برای آن آماده شده اید.
• می توانید یک پاورپوینت تهیه کنید. این پاورپوینت، می تواند معرفی شما، رزومه تان، زمینه های تحقیقاتی مورد علاقه تان و مقاله ها و پروژه هایی که انجام داده اید، (به صورت کلی و کوتاه) باشد. همچنین، با این کار نشان خواهید داد که برای این مصاحبه زمان گذاشتید و خودتان را آماده کرده اید. بدین صورت، نظر استاد را هم تا حد زیادی به خودتان جلب خواهید کرد.
• حتما کاغذ و قلم در کنار خود داشته باشید و نکاتی را که استاد می گوید، نت برداری کنید. با این کار، نشان می دهید برای صحبت های وی اهمیت قائل هستید و اشتیاقتان را هم کاملا نشان خواهید داد.
• معمولا در انتهای مصاحبه استاد می پرسد که آیا سوالی دارید یا خیر؟ حتما چند سوال از قبل آماده کنید تا اگر از شما خواست، آن ها را مطرح کنید. درمورد اینکه چه سوالاتی می توانید از استاد بپرسید، در ادامه، بیشتر توضیح خواهیم داد.
• راز موفقیت در یک مصاحبه خوب، آرامش و کنترل اوضاع است. لازم نیست بیش از حد نگران باشید. مصاحبه را خیلی آرام پیش ببرید و استرس نداشته باشید. طرف مقابتان به خوبی شرایط شما را درک می کند، می داند که ممکن است تحت فشار و استرس قرار داشته باشید و اصلا به دنبال ایجاد تنش و فشار بیش از حد روی شما نیست. فقط می خواهد بفهمد شما شخص مناسبی برای همکاری با او هستید.
• به فیدبک های استاد نسبت به توضیحاتی که ارائه می کنید، دقت داشته باشید. مشارکت استاد در توضیحات شما نشانه بسیار خوبی است. اما اگر احساس کردید فیدبک خاصی از وی نمی گیرید، بهتر است صحبت را کوتاه کنید و اجازه دهید سوال بعدی خود را بپرسد.
• در آخر، درمورد زبان اصلا نگران نباشید. اساتید می دانند که شما دانشجوی خارجی هستید و کاملا درک می کنند که طبیعی است هر چقدر هم مطالعه و تمرین کرده باشید، زبانتان هنوز به اندازه یک شخص نیتیو قوی نباشد.
• درمورد لحجه هم همینطور. نگران نباشید که شاید نتوانید با لحجه ای کاملا غلیظ صحبت کنید. خود ساکنین کانادا هم شاید در شهرهای فرانسوی زبان، انگلیسی چندان قوی نداشته باشند و با لحجه صحبت کنند. درمورد کشورهای اروپایی نیز این موضوع دو چندان بیشتر صدق می کند.

• بیشتر درمورد خودتان توضیح دهید.

در این سوال، می توانید مقدمه کوتاهی درمورد خودتان و بکگراندتان بگویید. مثلا فلانی هستم، مدرک کارشناسی یا ارشد حسابداری از دانشگاه فردوسی مشهد دارم. معدلم ۱۷ بوده با نمره زبان آیلتس ۷، به فلان زمینه تحقیقاتی علاقه دارم، مقاله هایی که در رزومه خود قید کرده ام را کار کردم و قصد دارم با توجه به سوابقی که دارم، در حوزه های تحقیقاتی در مقطع ارشد یا دکترا با شما همکاری کنم. توجه داشته باشید که پاسخ این سوال را در عرض ۱ تا ۲ دقیقه بدهید تا صرفا یک آشنایی و شناخت کلی به وجود بیاید. لازم نیست ۵ دقیقه و با جزئیات به این سوال پاسخ دهید.

• چه انتظاری از یک سوپروایزر دارید؟

در کلیت کار تحقیقاتی که انجام می دهم به من کمک کنید تا در مسیر صحیح قرار بگیرم. در مورد پیشرفت کارهایم بازخورد ارائه دهید. سعی کنید برخی اشتباهات یا سوء تفاهم ها را در مورد جنبه های فنی کارم شناسایی کنم و به ایجاد یک رابطه بسیار مثبت و راحت بین من و خودتان کمک کنید.

• پربارترین تجربه دانشگاهی خود را توضیح دهید؟

یادگیری زبان انگلیسی (یا هر مهارت دیگری که به رشته شما وابسته است)، تا بالاترین سطوح مهارت، تجربه بسیار مفیدی بود که به من کمک کرد درهای زیادی را باز کنم و بسیاری از چیزهایی را که قبلا به راحتی قابل دسترس نبودند، ببینم.

• چه ارزشی تا به حال خلق کرده اید؟ چه کسانی در حال استفاده از نتایج کار و تحقیقات شما هستند؟

همانطور که در SOP خود ذکر کرده ام، از زمان فارغ التحصیلی از (نام دانشگاهی که در آن تحصیل کرده اید) به مدت 5 سال (در شرکتی که مشغول به کار بوده اید) کار کرده ام. در این شرکت من در بسیاری از پروژه های تحقیقاتی مشارکت داشته ام و مشتریان شرکت از نتایج کارهای ما استفاده کرده اند. مدیریت پروژه و پورتفولیو به همراه مدیریت عملیات (یا هر زمینه مرتبط دیگری با رشته خود)، اصلی ترین زمینه هایی هستند که من در آن ها کار کرده ام.

• شما چه کمکی می توانید به دپارتمان ما کنید؟ یا چه ارزش هایی به آن اضافه خواهید کرد؟

چیزی که در این سوال برای اساتید اهمیت دارد، زمینه تحقیقاتی شماست. در پاسخ می توانید به سوابق خود اشاره کنید که مثلا با توجه به مقاله هایی که از من با همکاری سوپروایزهای قبلیم به انتشار رسیده است، می توانم بار علمی دپارتمانی که در آن مشارکت دارم را ارتقاء دهم. یا می توانید به توانایی های خود در زمینه تدریس و همکاری با اساتید خود اشاره کنید. حتی می توانید به توانایی های غیر درسی خود اشاره کنید.

به این صورت که مسئولیت انجمن علمی دانشکده خود را برعهده داشته اید. و همینطور سابقه رهبری تیم های ورزشی را هم اگر داشته اید، می توانید نام ببرید. و اینکه اکنون این توانایی های رهبری را می توانید در زمینه های علمی و درسی نیز به کار بگیرید. توجه داشته باشید که اگر می خواهید به چنین توانایی هایی اشاره کنید، مسائل درسی را در اولویت قرار دهید و سعی کنید توانایی های رهبری که در زمینه های ورزشی یا فعالیت های دیگر داشتید را در آخر به مسائل علمی و اینکه قصد دارید از آن ها در این زمینه استفاده کنید، ارتباط دهید.

• در طول تحقیقات سابق خود مرتکب چه اشتباهاتی شده اید؟

وقتی اولین مقاله ام را نوشتم و سپس آن را برای پذیرش احتمالی و انتشار به الزویر (یا هر ژورنال دیگری که مقالات خود را در آن منتشر کرده اید) ارسال کردم، بازخورد داور واقعا ناامیدکننده بود. وی گفت آنچه تهیه کرده اید، اصلا موضوع جدیدی نیست و قبلا شخص دیگری روی این مورد کار کرده است و حتی رویکرد گسترده تری برای همان مشکل ارائه کرده است.

جست و جوی ناکافی می تواند باعث از دست دادن زمان و تلاش زیادی شود و این اشتباهی بود که من در دوران تحصیلم در مقطع ارشد یا کارشناسی مرتکب شدم. اما حداقل، یاد گرفتم که چطور می توانم در آینده از تکرار چنین اتفاقاتی جلوگیری کنم (این معکوس کردن نتیجه و درسی که از این اشتباه گرفتید در انتهای پاسخی که به این سوال می دهید، بسیار مهم است).

• چه ارتباطی بین مقالات قبلی شما و حوزه تحقیقاتی من وجود دارد؟

من در زمینه تئوری قطعات مکانیکی (یا هر زمینه دیگری که با رشته شما ارتباط دارد) که روی آن ها تحقیق می کنید، کار کرده ام و از این اطلاعات برای تصمیم گیری در دنیای واقعی استفاده کرده ام. همچنین، یکی از مقالات منتشر شده ی من از رویکردی مبتنی بر تابع مطلوبیت برای بهینه ‌سازی مجموعه ‌ای از پروژه ‌ها برای یک شرکت خودروسازی استفاده کرده است.

• روال تحقیق شما در مقاله تان (که احتمالا درمورد آن صحبت شده یا در رزومه خود ذکر کرده اید) چگونه بود یا از چه متد خاصی برای این کار استفاده کردید؟

رجوع به دنیای واقعی برای مسائل ملموس در یک حوزه مطالعاتی معین جهت یافتن یک مشکل حل نشده و سپس تلاش برای درک آثار مرتبط با آن، متد مورد استفاده من بود. سپس شروع کردم به ارائه یک رویکرد جدید برای حل آن مشکل و سپس ایجاد رویکرد توسط فرمول‌های ریاضی. در پایان، رویکرد پیشنهادی با مثال ‌های عددی یا کاربردهای دنیای واقعی آزمایش شد.

• چرا به کار کردن با من علاقه دارید؟ یا چرا قصد دارید با من کار کنید؟

شما در حوزه مدیریت عملیات که حوزه تحقیقاتی مورد علاقه من است کار کرده اید و از رویکردهایی مطابق با خط فکری من برای مقابله با مشکلات استفاده کرده اید. نکته دیگری که برای من اهمیت زیادی دارد، کاربردی بودن تحقیقات شما در دنیای واقعی است. به عبارت دیگر، شما به یک موضوع واقعی در (فلان زمینه) اشاره کرده اید و سعی کرده اید با تحقیقات خود راه حلی برای آن بیابید.

زمانی که شروع به خواندن یکی از مقالات منتشر شده شما کردم ابتدا می خواستم چکیده آن را بخوانم اما ناخودآگاه به مقدمه آن کشیده شدم و حتی بخش های اصلی آن را مطالعه کردم (در صورتی که چنین کاری نکرده اید، لازم نیست بلوف بزنید چون ممکن است دردسر ساز شود).

منظورم این است که مقاله واقعا برای من جالب بود و مطمئنم از کار روی چنین مواردی لذت خواهم برد. با توجه به اینکه دکترا یک مسیر طولانی است، من واقعا نیاز دارم که به موضوعات تحقیقاتی خود علاقه داشته باشم و معتقدم که اگر روی موارد ذکر شده کار کنم، می توانم آنچه که در نظر دارم را محقق کنم.

• از تاریخ فارغ التحصیلی در مقطع ارشد تاکنون، دقیقا چه کار کرده اید؟

بهترین پاسخ به این سوال، اشاره به مواردی است که در رزومه خود ذکر کرده اید. مثلا، به عنوان کارمند تمام وقت در (نام شرکتی که در آن فعالیت کرده اید) که با (دانشگاهی که در آن تحصیل کرده اید) همکاری دارد، برای انجام پروژه های تحقیقاتی در امر مشاوره وارد بازار کار شدم. در طول 5 سال حضور در این شرکت در پروژه های مختلفی شرکت کردم که بیشتر در زمینه هایی نظیر توسعه کسب و کار و مدیریت فناوری بودند.

با وجود لذت بردن از ارزش آفرینی در دنیای واقعی با به کارگیری دانش، همچنان به آثار دانشگاهی علاقه مند بودم و در طی این مدت موفق به ترجمه دو کتاب شدم. انگیزه من برای ترجمه این کتاب ها دو چیز بود: جبران کمبود متن معتبر در این زمینه در کشورم، و ارائه فرصتی برای شرکتم برای مستند سازی تجربیات خود به عنوان برخی مطالعات موردی در کتاب ها برای اهداف تبلیغاتی.

در طول این سال ها هرگز رابطه خود را با دانشگاه ها از دست ندادم. یک پروژه تحقیقاتی در زمینه “برنامه نویسی نامطمئن” در (فلان دانشگاه) انجام دادم و همزمان به تدریس و تحقیق در عملیات به دانشجویان MBA در این موسسه پرداختم. یکی از خروجی های پروژه های تحقیقاتی من اکنون در (فلان ژورنال) به انتشار رسیده است و دیگری نیز در حال بررسی در یک ژورنال معتبر دیگر می باشد.

• چرا دکترا را بلافاصله بعد از ارشد شروع نکردید؟

پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد در آزمون ورودی دکتری شرکت کردم و موفق به کسب رتبه خوبی هم شدم و پیشنهاد پذیرش دریافت کردم. اما از پذیرش آن خودداری کردم. دو دلیل برای این تصمیم داشتم. اولا، من بر این باور بودم که قبل از شروع تحصیل در مقطع دکترا، باید از کاربرد واقعی مطالعات قبلی خود آگاهی بیشتری داشته باشم.

ثانیا، من به تحصیل در خارج از کشور برای دیدن سایر نقاط دنیا و حضور در یک دانشگاه بسیار معتبر تمایل داشتم که بلافاصله پس از فرصتی که ایجاد شد، برای تحقق آن دست به کار شدم. همچنین، می توانید به این مورد که در طی این مدت به دنبال کسب مقداری تجربه کار بودید تا بعد از آن برای ادامه تحصیل در مقطع ارشد، دکترا یا پست داک اپلای کنید هم اشاره نمایید.

تجربیات کاری خود را با جزئیات توضیح دهید. وظایف، پروژه ها، روابط و مسئولیت هایی که برعهده داشته اید.

در (شرکتی که در آن فعالیت داشتید) ماموریت ما انجام کارهای تحقیقاتی از طرف (دانشگاهی که با آن همکاری داشتید) و ارائه خدمات مشاوره ای برای صنایع است. من در کارهای زیادی شرکت کرده ام اما به ویژه در زمینه مدیریت پروژه، مدیریت عملیات و مدیریت بهره وری برای شرکت های پروژه محور مشارکت داشته ام.

وظایف پژوهشی من مشابه با پوزیشن های RA در (دانشگاهی که برای آن اپلای کرده اید و این استاد در آن حضور دارد) بود و نقش های مشاوره ای من نیز شامل ملاقات با مدیران شرکت ها، درک مشکلات آن ها و ارجاع مسائل به بخش هایی بود که می توانستند این مشکلات را برطرف کنند.

اگر موضوع به بخش من ارجاع داده می شد، شروع به بررسی مشکل و برگزاری جلساتی با مدیران و کارکنان شرکت مربوطه می کردم. سپس با توجه به دانش و تجربه خود و با همکاری اعضای ارشد (شرکتی که در آن فعالیت داشتید یا دارید) سعی کردم راه حلی را پیشنهاد دهم و سپس آن را عملی کنم.

• پس از فارغ التحصیلی چه اهدافی خواهید داشت؟

امیدوارم در یک دانشگاه معروف در (کانادا یا هر کشور دیگری که برای آن اپلای کرده اید) عضو هیئت علمی یا محقق فوق دکتری باشم.

• چرا برای دانشگاه ما اپلای کردید؟

دانشگاه شما یکی از بهترین دانشگاه های (کانادا یا هر کشور دیگری که برای آن اپلای کرده اید) است و در شهری زیبا با شرایط آب و هوایی خوب واقع شده است (در اینجا می توانید به بالا بودن سطح آموزش در این کشور یا سایر نقاط قوت آن نیز بپردازید).

همچنین، پس از تحقیق درمورد دانشگاه شما، فکر کردم که یک محیط تحقیقاتی مناسب دارید و تعدادی از اعضای هیئت علمی را پیدا کردم که می توانند سوپروایزرهای من در تحقیقات بعدی ام باشند. در این سوال، به رنک دانشگاه، اساتیدی که در آن فعالیت دارند، امکانات و تجهیزاتی که در این دانشگاه وجود دارد هم می توانید اشاره کنید.

• چرا برای کانادا (یا هر کشور دیگری که اقدام کرده اید) اپلای کردید؟ چرا کشورهای دیگر نه؟

من با زبان انگلیسی آشنایی خوبی دارم (اگر واقعا چنین است) و این کشور یکی از بهترین بازارهای کار در بین تمامی کشورهای دنیا برای دارندگان ارشد یا دکترا دارد. علاوه بر این، یک کشور چند ملیتی با تعداد زیادی دانشجوی بین المللی است که فرصت مناسبی برای آشنایی با سایر ملیت ها محسوب می شود و بسیاری از مسائل نژاد پرستانه و مواردی از این دست، کاملا در آن حل شده و اصلا دیگر مطرح نیست.

• ویژگی های مهم شخصیتی شما (مثبت و منفی) چیست؟

از دیدگاه خودم، پشتکار و سختکوشی مهم ترین ویژگی های مثبت من است و صبر ناکافی برای من مهم ترین ویژگی منفی شخصیتی محسوب می شود. اما در حال کار کردن روی آن هستم تا برطرف شود (البته، بهتر است تا زمانی که خود استاد به طور خاص، کلمه “منفی” را به زبان نیاورده، شما هم چنین کاری نکنید).

به طور کلی، درمورد نقطه ضعف یا ویژگی های منفی خود، می توانید به مواردی که در گذشته داشتید، اشاره کنید. اما ذکر کنید که با انجام یک سری از کارها، روی این نقطه ضعف یا سایر ویژگی های منفی خود کار کردید که اکنون برطرف شده اند یا در حال برطرف شدن هستند. همچنین، به نقطه ضعف های بزرگ و مهمی مثل تنبلی یا مواردی از این دست که تاثیر منفی روی استاد می گذارند هم اصلا اشاره ای نکنید.

• اساتیدتان چطور شما را توصیف می کنند؟ یا نظر اساتیدتان درمورد شما چیست؟

این سوال، شباهت زیادی به سوال قبلی دارد و مجددا می توانید به ویژگی های مثبت خود بپردازید. اما نکته بسیار مهم درمورد این سوال، این است که اساتیدتان در توصیه نامه هایی که برای شما نوشته اند، به چه مواردی اشاره کرده اند. بنابراین، می توانید درمورد مواردی صحبت کنید که در توصیه نامه تان قید شده است.

• درمورد پروژه کارشناسی یا ارشد خود ۵ دقیقه صحبت کنید.

در دانشگاهی که مقطع کارشناسی خود را در آن سپری کردم، در این مقطع پروژه نداشتیم. اما برای مدرک کارشناسی ارشد یک پروژه تحقیقاتی با (فلان عنوان) انجام دادم. سپس چند دقیقه درمورد آن صحبت می کنید. مثلا، در این پروژه من شرکتی را در نظر گرفتم که منابع مالی و پرسنل کلیدی محدودی دارد و می‌خواهد از مجموعه پروژه ‌های بالقوه این کمبود را برطرف کند.

من از رویکردی مبتنی بر نظریه سودمندی برای رسیدگی به عدم قطعیت در چارچوب ریاضی استفاده کردم. همچنین، دقت رویکرد پیشنهادی خود را با چند مثال عددی و یک مطالعه موردی واقعی آزمایش کردم. نتیجه پایان نامه کارشناسی ارشد من در یک مجله معتبر منتشر شده است و می توانم مقاله مربوطه را در اختیار شما قرار دهم.

• از پروژه تحقیقاتی خود چه آموخته اید؟

من اکنون نحوه انجام یک پروژه تحقیقاتی، نحوه مطالعه ادبیات، نحوه تهیه مقالات فنی و غیره را یاد گرفته ام. اما در طی این پروسه، از یک اشتباه (که در بالا ذکر شد) نیز درس گرفتم.

• آیا هیچ تجربه یا اطلاعاتی درمورد (فلان موضوع که قطعا به زمینه تحقیقاتی یا کاری شما نزدیک است) دارید؟

چند کتاب به صورت سلف استادی در این زمینه مطالعه کرده ام (اگر واقعا چنین است) و با برخی از مفاهیم آن مانند (فلان موضوع) ناآشنا نیستم. همچنین، یک سری اطلاعات کلی هم در این زمینه دارم. با این حال، برای آمادگی بیشتر و کسب دانش عمیق تر در مورد این موضوع، به دوره های دکتری نیاز دارم. مخصوصا باید کتاب های درسی ریاضی مرتبط را مطالعه کنم تا بتوانم به نحو احسن با مسائل برخورد کنم. من ادعا نمی کنم که می توانم فورا شروع به تحقیق کنم، اما خودم می دانم که می توانم پیشینه لازم را در طول یک یا دو ترم بیاموزم.

• آیا تنها مهاجرت خواهید کرد یا شخص دیگری هم همراهتان خواهد بود؟

این سوال را همانطور که در واقعیت هست، پاسخ دهید. مثلا، سال اول به تنهایی در دانشگاه شرکت می کنم اما ممکن است از سال دوم یا سوم دکتری، همسرم را هم بیاورم.

• کار تجربی را ترجیح می دهید یا تئوری؟

من برخی از کارهای تحقیقاتی که در دنیای واقعی کاربرد داشته باشند را بیشتر ترجیح می دهم. پس باید بگویم که کارهای تئوری محض را ترجیح نمی دهم (اگرچه باید دقیقا همان چیزی که در واقعیت هست را باید برای این سوال بگویید، اما بهتر است بیشتر تمایل خود به تحقیق و پژوهش را نشان دهید. چون ثابت می کنید که ارزش دکتری را واقعا به خوبی درک کرده اید).

• اگر این پوزیشن به شما پیشنهاد شود و در آن پذیرفته شوید، چه زمانی می توانید تحقیقات خود را شروع کنید؟

در ترم پیش رو، مثلا اوایل سپتامبر و ابتدای ترم پاییز در دانشگاه شما خواهم بود (هدف استاد از این سوال این است که ببیند چقدر آمادگی دارید).

• به چه حوزه ای از تحقیقات علاقه دارید؟ (ممکن است بسیار متنوع کار کرده باشید و این خوب نیست!)

ممکن است اینطور به نظر برسد که به شکلی ناپیوسته کار کرده ام اما حقیقت این است که در واقع، از یک ابزار در زمینه های مختلف و برای مشکلات مختلف استفاده کرده ام. علاقه پژوهشی من مثلا، مدلسازی و بهینه سازی سیستم ها و مدیریت عملیات است. من از رویکردی مبتنی بر (فلان موضوع) در این زمینه برای بهینه ‌سازی پورتفولیو، زمان ‌بندی کارگاه‌ ها و مدیریت موجودی استفاده کرده ام.

• نقش شما در آن پروژه (که احتمالا درمورد آن صحبت شده یا در رزومه خود عنوان کرده اید) چه بود؟

من یک رویکرد کارآمد را پیشنهاد کردم که نسبت به سایر روش ‌های مدل ‌سازی رایج برتری داشت. اما در مقایسه با یک سری از روش های دیگر مانند بهینه سازی دو و سه مرحله ای دسترسی به آن راحت تر بود.

• درمورد سابقه تدریس تان توضیح دهید.

اگر واقعا چنین سابقه ای دارید، می توانید درمورد آن صحبت کنید و به دستاوردهایی که برایتان داشت هم اشاره نمایید.

• آیا قبلا هم برای جای خاصی اپلای کرده اید؟ چرا امسال این کار را کردید؟ چرا سال قبل نه؟

اگر سابقه اپلای در گذشته را دارید که درمورد آن صحبت می کنید. همچنین، اگر برای چند دانشگاه اپلای کردید هم مشکلی نیست که درمورد آن صحبت کنید (حتما اشاره کنید که اولویت اول شما، این دانشگاه است). اما درمورد اینکه چرا این کار را امسال کردید و سال گذشته نکرده بودید، می توانید بگویید که مثلا قصد داشتید تجربه کاری بیشتری به دست بیاورید، تحقیقات خود را تکمیل کنید یا خدمت سربازی تان را انجام دهید.

• آیا همزمان با اینجا، برای جای دیگری هم اپلای کرده اید؟

منظور از این سوال، هم می تواند سایر دانشگاه ها در کشور یا شهری باشد که در آن اپلای کرده اید و هم دانشگاه های کشورهای دیگر. در هر صورت، باید واقعیت را بگویید. اگر برای جای دیگری هم اپلای کرده اید، راحت باشید و درمورد آن صحبت کنید. اما حتما حتما اشاره کنید که گزینه اصلی شما اینجاست.

یعنی ترجیح می دهید از این دانشگاه پذیرش بگیرید. سعی کنید یک دلیل منطقی هم برای آن بیاورید. مثلا به خاطر اینکه فلان دستگاه، تجهیزات، امکانات یا وسایل آزمایشگاهی این دانشگاه بسیار قوی هستند یا در زمینه تحقیقاتی مورد علاقه شما فعالیت دارد یا حتی به خاطر اینکه خود شما (استاد) که در فلان زمینه کار می کنید، در این دانشگاه حضور دارید.

• چگونه از اوقات فراغت خود استفاده می کنید؟ یا ساعات آزاد خود را چگونه می گذرانید؟ یا سرگرمی های شما چیست؟

درمورد این سوال، می توانید رو راست باشید. اما بهتر است نشان دهید اوقات خود را بیشتر صرف امور تحقیقاتی، مطالعه و فعالیت های مشارکتی می کنید (در صورتی که واقعا چنین است). مرور اخبار و بررسی وقایع روز هم مشکلی ندارد.

• در چند سال آینده، خودتان را در چه جایگاهی می بینید؟

من خودم را عضو هیئت علمی یک دانشگاه معتبر در یک کشور انگلیسی زبان یا دانشجوی دکترا در یک موسسه بین المللی بسیار معتبر می بینم.

• چه تعهداتی در زندگی خود دارید؟

همیشه سعی می کنم زندگی راحتی برای همسر و اعضای خانواده ام محیا کنم. در صورتی هم که همسر ندارید، می توانید بگویید سعی می کنم نسبت به باورها و تفکرات خودم متعهد بمانم.

• اخیرا چه مقاله های حرفه ای یا کتاب هایی مطالعه کرده اید؟

در این سوال، می توانید به هر مطالعه ای که اخیرا داشته اید، اشاره کنید و خیلی کوتاه در حد ۳۰ ثانیه یا ۱ دقیقه درمورد دستاوردهایی که برایتان داشت، صحبت کنید.

• فکر می‌کنید در حال حاضر گرایش ‌های اصلی در زمینه شغلی مورد نظر شما چیست؟

می توانید درمورد رشته ها یا زمینه های پرتقاضای مرتبط با رشته خود و تمایلتان به فعالیت در آن ها و دستاوردهایی که فکر می کنید برایتان خواهند داشت، صحبت کنید.

• در مورد یک موفقیت یا دستاورد بزرگ در زندگی تان و اینکه چگونه به آن دست یافتید، توضیح دهید.

در این سوال، به هر دستاورد بزرگی که فکر می کنید داشته اید، اشاره کنید. زیاد مهم نیست این دستاورد واقعا چیست، مهم این است که از نظر خودتان بزرگ و ارزشمند بوده است و قطعا استاد هم این را درک می کند. مثلا می توانید بگویید که فکر می کنم نمره زبان من (یا یکی از اسکیل های آن) موفقیت بزرگی برای من به عنوان یک دانشجوی ایرانی است. دانشجویان ایرانی کمی دیده ام که چنین نمره ای گرفته باشند.

یا مثلا برای به دست آوردن نمره GRE هم دوران سختی را سپری کردم. همچنین، کسب رتبه پنجم در کنکور سراسری رشته ام نیز به تلاش بسیار زیادی نیاز داشت که در آخر، به آن دست پیدا کردم. مواردی نظیر المپیادهای علمی، سابقه تهیه مقاله در ژورنال های معتبر و تجربه های لیدرشیپ حتی در زمینه های غیر درسی یا ورزشی نیز می توانند برای این سوال مناسب باشند.

• مثالی از یک معضل اخلاقی که با آن رو به رو بودید را ذکر کنید و توضیح دهید که چگونه آن را حل کردید؟

در حال حاضر مشکل اخلاقی خاصی به ذهنم نمی رسد که داشته باشم. لطفا می توانید یک مثال درمورد اینکه منظورتان از معضل اخلاقی دقیقا چیست بزنید تا بتوانم دلیل تصمیماتی که گرفتم را بهتر برایتان توضیح دهم؟ (این، دقیقا نمونه ای است که پیش تر توضیح دادیم و گفتیم اگر سوالی را متوجه نشدید، می توانید از استاد بخواهید که بیشتر توضیح دهد)

• درمورد یکی از موقعیت هایی که ابتکار عمل به خرج دادید و با این کار توانستید به چالشی که براتان به وجود آمده بود غلبه کنید، توضیح دهید.

در صورتی که چنین تجربه ای داشته اید، می توانید درمورد آن صحبت کنید.

• در صورت قبولی در این پوزیشن، بزرگ ترین چالش یا مشکلی که باید با آن دست و پنجه نرم کنید چیست؟

من تا به حال برای مدت طولانی در کشور خارجی زندگی نکرده ام و فکر می کنم اینکه بتوانم با فرهنگ اینجا خودم را وفق دهم، برایم چالش برانگیز خواهد بود. در این سوال، بهتر است به مسائلی از همین دست و سازگاری با شرایط جدید زندگیتان اشاره کنید.

حتی اگر مسائل مالی یا بودجه تان برایتان اهمیت دارد، می توانید آن را به عنوان چالش مهم خود عنوان کنید. اما اینکه بگویید کار کردن در یک زمینه تحقیقاتی جدید برایتان سخت است، می تواند تاثیر چندان خوشایندی روی استاد نداشته باشد. زیرا نشان می دهد از اعتماد به نفس کافی برخوردار نیستید.

• اهداف کوتاه مدت و بلند مدت شما چیست؟

برای کوتاه مدت، اینکه پذیرش بگیرم، مقطع ارشد را شروع کنم، در پروگرم مورد نظرم فعالیت کنم و وارد بازار کار شوم. برای بلند مدت هم اینکه بعد از اتمام مقطع ارشد و کسب چند سال سابقه کار، مجددا ادامه تحصیل بدهم، وارد مقطع دکترا شوم و فعالیت آکادمیک داشته باشم.

• درباره زمانی که نقش رهبری خاصی را برعهده داشتید، توضیح دهید.

من تا به حال نقش رهبری عمده ای را بر عهده نگرفته ام. اما مدیر یک گروه تحقیقاتی برای هماهنگی وظایف 4 محقق درمورد خودروسازی و پروژه مدیریت موجودی بوده ام (در این سوال، می توانید درمورد هرگونه سابقه رهبری حتی در زمینه های غیرآکادمیک مثل تیم ورزشی، هنری، موسیقی و… که داشته اید هم صحبت کنید و توضیح دهید که چطور نقش های مختلف را بین اعضای تیم تقسیم کردید).

• استرس خود را چگونه کنترل می کنید؟ یا در مواجهه با شرایط دشوار و تحت فشار، چه کار می کنید؟

به خاطر اینکه شخصیت آرامی دارم، معمولا زیاد دچار استرس نمی شوم (اگر در مصاحبه تان هم واقعا همینطور است). اما وقتی با یک موقعیت استرس زا مواجه می شوم، سعی می کنم تا جایی که می توانم، واقع بین باشم و منطقی با این موقعیت برخورد کنم. این رویکرد، همیشه به طور موثری استرس مرا کاهش می دهد.

• در مورد زمانی به من توضیح دهید که چند مسئولیت مختلف برعهده داشتید. چگونه مطمئن شدید که همه آن ها را به موقع انجام داده اید و چطور متوجه شدید کارتان را به خوبی به سرانجام رساندید؟

در صورتی که در چنین شرایطی قرار بگیرم، فقط سعی می کنم تمام تلاش خود را به کار بگیرم تا بهترین نتیجه ممکن را به دست بیاورم. من معمولا نگران چیزی که درمورد آن کاری از دست بر نمی آید، نمی شوم. در واقع، بیشتر نگران این هستم که تمام تلاشم را برای به دست آوردن بهترین نتیجه ی ممکن کرده باشم.

• آیا تا به حال با همکلاسی ها یا همکاران خود یا حتی مشتریانتان سر موضوع خاصی دچار اختلاف نظر شده اید؟ اگر خیر، در صورت مواجه شدن با چنین مسائلی، چطور سعی می کنید آن را مدیریت کنید؟

همچنان سعی می کنم همه چیز را منطقی توضیح دهم و به یک راه حل برد برد برسم. اگر این کار امکان پذیر نباشد، یا جواب ندهد، اجازه می دهم گذشت زمان مسائل را برطرف کند. تصمیم گیری مقامات ارشد در مورد موضوع مربوطه و موکول کردنش به آن ها هم ممکن است جزو راهکارهای احتمالی من باشد.

• آیا سوالی دارید؟

البته (می توانید دو یا سه مورد از سوالات زیر یا هر سوال دیگری که در ذهن خود دارید را در انتهای جلسه از استاد بپرسید).

نکته: دقت داشته باشید پاسخ هایی که به سوالات بالا داده شده، صرفا جهت این است که با در اختیار داشتن نمونه مثال، آمادگی بیشتری برای این مصاحبه پیدا کنید، نه اینکه فقط همین پاسخ ها که ممکن است برای شخص شما صدق نکنند را حفظ کنید.

نکات قابل توجه در مصاحبه اسکایپی با اساتید

• شما چه انتظاری از من به عنوان دانشجوی آینده خود دارید؟
• آیا پوزیشن شما دارای فاند است؟
• به نظرتان احتمال پذیرفته شدن من از طرف کمیته پذیرش چند درصد است؟
• نتیجه این مصاحبه را چه زمانی اعلام می کنید؟
• شما از دانشجویان خود چه پشتیبانی مالی خواهید داشت؟
• زندگی در این شهر چطور است؟ (حتی می توانید درمورد شرایط آب و هوایی آن هم سوال کنید)
• انتظار دارید در مرحله بعد چه کار کنم؟
• آیا از من حمایت خواهید کرد؟
• آیا هیچ توصیه ای به من درمورد اینکه چطور می توانم در این دوره موفق شوم، دارید؟
• ممکن است لطفا درمورد این دوره بیشتر توضیح دهید؟
• چه چیزی این دانشگاه را از سایرین متمایز می کند؟
• چه چیزی باعث افتخار شما است که در این دانشگاه تدریس می کنید؟
• چه چیزی باعث شد در این دانشگاه تدریس کنید؟
• آیا سابقه همکاری با دانشجویان ایرانی دارید؟
• آیا می‌توانید یکی از چالش های مشترکی که دانشجویان جدیدالورود با آن روبرو هستند و اینکه چگونه می توان از آن عبور کرد را با من در میان بگذارید؟
• فضای دانشگاه و سالن های دانشجویی چگونه است؟
• آیا انجمن یا فعالیت فوق برنامه خاصی در دانشگاه شما وجود دارد که به من پیشنهاد کنید در آن شرکت کنم؟
• این دانشگاه به دنبال چه ویژگی هایی در دانشجویان خود است؟
• این دانشگاه چگونه به نهضت های مختلف اجتماعی رسیدگی می کند؟
• اگر فرصت تغییر چیزی را در دانشگاه خود داشتید، چه چیزی را تغییر می دادید؟

درمورد هر موضوع دیگری که برایتان مبهم است هم می توانید صحبت کنید. پرداختن به مسائل مالی و فاندی که قرار است دریافت کنید هم هیچ اشکالی ندارد. فراموش نکنید که نیمی از این جلسه درمورد آشنایی با شماست. نیم دیگر آن، درمورد این است که هر ابهام یا شک و شبهه ای که برای شما وجود دارد، برطرف شود.

در آخر، فراموش نکنید که پس از اتمام مصاحبه، یک ایمیل برای استاد ارسال کنید و بابت این جلسه و اینکه وقت خود را در اختیارتان قرار داد، تشکر کنید.

سؤالاتی که ممکن است از شما در طول مصاحبه پرسیده شود، قطعاً به استاد مصاحبه‌گر، دانشگاه یا کالج موردنظر، رشتۀ تحصیلی و بسیاری موارد دیگر مانند انگیزه نامه، مدارک و نمرات تحصیلی و پایان‌نامۀ بستگی دارد. ولی دانستن یک سری از سؤالاتی که تقریباً روتین و عمومی هستند، کمک می‌کند از پیش برای آن‌ها آمادگی داشته باشید و پاسخ مناسبی برایشان آماده کنید.

این سؤالات اکثراً در زمینۀ تحقیقات انجام‌شده از سوی شما و صدالبته (و هزار البته!) راجع‌به اهداف و همچنین قابلیت‌های شما خواهد بود. در اینجا به تعدادی از آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

• خود را چگونه توصیف می‌کنید؟
• نقاط ضعف، قوت و علایق شما چیست؟
• هدف شما از آمدن به اینجا چیست؟
• چرا می‌خواهید در این رشته تحصیل کنید یا چرا از اول این رشته را انتخاب کرده‌اید؟
• چرا فکر می‌کنید برای جایگاهی که برای آن درخواست داده‌اید مناسب هستید؟
• چقدر با این مؤسسه آشنایی دارید؟
• زمان خود را در شرایط بحرانی (مثلاً ددلاین‌ها و امتحانات پشت سرهم) چگونه مدیریت می‌کنید و اولویت‌بندی شما چگونه خواهد بود؟
• بزرگ‌ترین دستاورد علمی شما چه بوده است؟
• نوآوری تحقیقات پیشین شما در چه چیزهایی بوده است؟
• در ده سال آینده خودتان را در چه جایگاهی می‌بینید؟ اهداف حرفه‌ای بلندمدت شما چیست؟
• فکر می‌کنید چه دستاوردی برای این مؤسسه خواهید داشت؟ و…

اگر منظورتان گذر زمانی است که حس می‌کنید، باید بگویم که بستگی به تسلط شما و مدیریت استرستان دارد. اگر اهداف خود را از قبل مشخص و اطلاعات کافی جمع‌آوری کرده‌اید، شاید گذر زمان را حس نکنید و مصاحبۀ‌ای کاملاً عادی در انتظارتان باشد؛ اما اگر هدفتان کاملاً روشن نشده و سردرگم هستید، شاید اوضاع کمی سخت شود.

اگر منظورتان گذر زمانی است که بر روی ساعت دیواری اتاقتان مشاهده می‌کنید، باز هم باید بگویم که بستگی دارد! با این تفاوت که بستگی به سؤالات مطرح‌شده و پاسخ‌های شما دارد؛ ولی عموم مصاحبه‌ها بین 15 الی 30 دقیقه است.