اگر حین خدمت سربازی از دانشگاهی اپلای خود را گرفته‌اید اصلا نگران نباشید. مشمولان خدمت سربازی معمولا نسبت به ادامه تحصیل در خارج از کشور و اپلای یا پذیرش از دانشگاه‌های خارجی نگرانند. اما آن‌ها پس از پذیرش از دانشگاه به راحتی می‌توانند برای معافیت تحصیلی اقدام کنند و بلافاصله توانایی ادامه تحصیل قانونی در خارج از کشور را پیدا می‌کنند. در این مطلب برای شما توضیح می‌دهیم که این فرآیند چگونه رخ می‌دهد و چه مواردی را باید در نظر داشته باشید پس در ادامه با تراست همراه باشید.
خروج از کشور پس از گرفتن معافیت تحصیلی
مشمولان نظام وظیفه فقط در صورتی که دارای معافیت تحصیلی باشند می‌توانند از کشور خارج شوند. سرباز پس از گرفتن پذیرش از دانشگاه خارجی باید برای گرفتن معافیت تحصیلی به وزارت علوم مراجعه کند تا بتواند بعد از آن باقی کارهای خروج از کشور را انجام دهد. ابتدا به این موضوع می‌پردازیم که چگونه می‌توان معافیت تحصیلی گرفت.
فرآیند دریافت معافیت تحصیلی برای مشمولین
برای دریافت معافیت تحصیلی باید نامه پذیرش دانشگاه مقصد را دریافت کنید، سپس به دانشگاهی که از آن فارغ‌التحصیل شده‌اید درخواست می‌دهید تا نامه معرفی به نظام وظیفه را به شما ارائه دهد. درصورتی که قصد انصراف دارید باید ابتدا انصراف دهید و سپس دانشگاه به شما نامه معرفی به نظام وظیفه را بدهد، در مرحله بعد به سایت (نشا) که مربوط به وزارت علوم است مراجعه و در آن ثبت‌نام می‌کنید و از وزارت علوم، نامه معرفی به نظام وظیفه را دریافت می‌کنید. این نامه نشان می‌دهد که شما در دانشگاه قبول شده‌اید و بر همین اساس نظام وظیفه به شما معافیت تحصیلی می‌دهد و در ازای آن از شما وثیقه می‌خواهد.
نحوه دریافت مجوز خروج از کشور مشمولین به صورت حضوری
در این روش به صورت حضوری و با در دست داشتن شناسنامه، کارت ملی و معرفی نامه از دانشگاه، می‌توانید به سازمان نظام وظیفه مراجعه کنید. پس از پُر کردن چند فرم در یکی از ساختمان‌های اصلی سازمان برای ثبت خروج از کشور درخواست می‌دهید.
مشمولان ساکن تهران باید به مرکز نظام وظیفه تهران و ساکنان غرب و شرق استان تهران به مراکز وظیفه عمومی محل سکونت خود بروند. همچنین سایر استان‌ها نیز بایستی به معاونت‌های وظیفه عمومی مرکز استان خود مراجعه کنند.
مراحل گرفتن معافیت تحصیلی حین سربازی
- دریافت نامه پذیرش (اپلای) از دانشگاه
- گرفتن نامه معرفی به نظام وظیفه از دانشگاهی که قبلا در آن درس خوانده‌اید (یا دبیرستان)
- ثبت‌نام در سایت نشا و گرفتن نامه معرفی به نظام وظیفه
- مراجعه به نظام وظیفه و انجام کارهای مربوط به وثیقه
- گرفتن نامه ترخیص از خدمت
- مراجعه به محل یگان خدمتی و انجام کارهای ترخیص و گرفتن نامه ترخیص
- مراجعه به نظام وظیفه و گرفتن نامه معافیت تحصیلی
- مراجعه به وزارت علوم و اداره اعزام
- گرفتن نامه آزادسازی مدرک از اداره اعزام برای آزاد کردن مدرک قبلی (برای دانشجویان روزانه)
- آزادسازی مدرک
- گرفتن نامه معرفی به اداره گذرنامه از اداره اعزام
نحوه دریافت مجوز خروج از کشور مشمولین به صورت اینترنتی
این روش آسان‌تر از دریافت مجوز به روش حضوری است و به راحتی می‌توانید درخواست خود را به ثبت برسانید. در فرآیند الکترونیکی دریافت مجوز برای خروج از کشور، باید به یکی از مراکز خدمات الکترونیک نیروی انتظامی یا همان پلیس 10+ مراجعه و کد سخا برای خروج از کشور را دریافت کنید.
کد سخا چیست؟ این کد معافیت تحصیلی، مشمولی و در واقع وضعیت نظام وظیفه شما را به نمایش می گذارد. بعد از دریافت کد سخا می‌بایست مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا وارد سامانه سازمان نظام وظیفه به نشانی services.epolice شوید.
- کد ملی و کد سخا خود را وارد کنید.
- اطلاعات شخصی (نام و نام خانوادگی، کد ملی، کد پستی، آدرس و محل سکونت) را وارد کنید.
- اطلاعات مربوط به خروج از کشور (تاریخ ورود و خروج، نوع سفر و کشور مقصد) را ثبت کنید.
- هزینه لازم برای بررسی درخواست خود را پرداخت کنید.
در صورت تحصیل در دانشگاه، با انتخاب “گزینه دانشجو هستم” درخواست خروج از کشور شما به کارتابل دانشگاه منتقل می‌شود. در صورت تایید معافیت تحصیلی، درخواست شما به سامانه وظیفه عمومی انتقال داده می‌شود (بین 24 تا 48 ساعت کاری، تاییدیه‌ای از طرف محل تحصیل برای شما فرستاده می‌شود) و در صورت تایید نشدن معافیت تحصیلی پیغام “رد درخواست شما از دانشگاه” مشاهده خواهد شد.
- پس ازانتقال اطلاعات شما به سامانه وظیفه عمومی، باید شماره حساب بانک قوامین مشمول برای استرداد هزینه ودیعه وارد شود تا مبلغ مورد نظر پس از بازگشت از سفر به حساب شخص واریز شود.
- پس از ثبت شماره حساب، می‌توانید مبلغ ودیعه را به صورت اینترنتی و با تمامی کارت‌های عضو شبکه شتاب پرداخت کنید.
- در بخش بعدی، شماره سریال پرداخت، شماره درخواست، کد ارجاع و موارد دیگر را در اختیار شما قرار می‌دهد که ضروری است این اطلاعات را نزد خود نگه دارید.
- در مرحله آخر نیز می‌توانید در خواست خود را به وظیفه عمومی ارسال کنید.
پس از این طی این مراحل می‌توانید بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای گذرنامه خود را در اسرع وقت دریافت کنید. همچنین از پرداخت عوارض خروج از کشور معاف می‌شوید. نکته‌ی دیگر اینکه از هر نامه و مدرکی که در این پروسه دریافت می‌کنید چند نسخه کپی داشته باشید چون برخی مدارک وارد پرونده‌تان می‌شود و دیگر به آن‌ها دسترسی نخواهید داشت.
دریافت گذرنامه
روند گرفتن گذرنامه برای افراد دارای معافیت تحصیلی به این شکل است:
- ارائه گواهی اشتغال به تحصیل به همراه وثیقه سفر مربوطه به سازمان وظیفه عمومی
- صدور و ارسال مجوز خروج از کشور از سامانه وظیفه عمومی به پلیس گذرنامه ناجا
- صدور گذرنامه از ناجا
در نظر داشته باشید که در هر نیم سال امکان گرفتن ۲ جواز خروج از کشور وجود دارد.
پس از ارائه ضمانت‌نامه به سازمان نظام‌وظیفه این سازمان مدارک شما را بررسی و در صورت تائید مدارک، آن‌ها را به اداره گذرنامه ارسال می‌کند. بعد از حدود یک هفته باید به اداره گذرنامه مراجعه کنید و در این مرحله، اداره گذرنامه با مُهر کردن صفحه آخر پاسپورت شما، بازه زمانی مجاز خروج از کشور را ذکر می‌کند.
شرایط مهم برای خروج از کشور چیست
افرادی که دارای معافیت از خدمت سربازی و یا کارت پایان خدمت سربازی هستند برای خروج از کشور نیازی به مجوز از سوی سازمان نظام وظیفه ندارند. اما کسانی که دارای معافیت موقت یا معافیت تحصیلی هستند برای خروج از کشور لازم است از سازمان نظام وظیفه عمومی مجوز خروج از کشور را دریافت کنند. دانشجویانی که خدمت سربازی نرفته‌اند برای خروج از کشور باید درخواست (فرم) مجوز خروج موقت از کشور را از دانشگاه مربوطه ارائه کنند. این دانشجویان باید دارای شرایطی باشند تا بتوانند برای خروج از کشور اقدام کنند. این شرایط به شرح زیر است:
- فرد در حین تحصیل باشد و گواهی اشتغال به تحصیل داشته باشد.
- فرد شامل غیبت سربازی نباشد و دارای برگ اعزام بدون غیبت باشند.
- در سنوات ارفاقی مازاد بر سنوات مجاز تحصیل نباشند.
- مهلت معرفی مشمولان فارغ‌التحصیلان به پایان نرسیده باشد.
- و برای بازگشت به‌موقع به کشور وثیقه موردنیاز را بسپارند. برای دریافت مجوز خروج از کشور برای مشمولان سپردن مبلغ نقدی یا ضمانت‌نامه بانکی به عنوان وثیقه الزامی است. میزان مبلغ وثیقه با توجه به نوع سفر از ۳ میلیون تومان تا ۲۰ میلیون تومان متفاوت است.
نکته: اگر در زمان مشخص شده به ایران بازگشتید اما در موعد مقرر به سازمان نظام وظیفه مراجعه نکردید، از خروج شما از کشور به مدت ۶ ماه ممانعت به عمل خواهد آمد و هیچ معافیتی در این ۶ ماه شامل حال شما نخواهد شد. جریمه‌ها برای افرادی که دیرتر از زمان مشخص شده به کشور بازمی‌گردند سخت‌تر خواهد بود و این دسته از افراد علاوه بر آن که مبلغ وثیقه‌شان به نفع دولت ضبط خواهد شد با آن‌ها همانند سایر غایبان برخورد و بر اساس مدت غیبت افزایش خدمت خواهند داشت یا به مراجع قضایی احضار می‌شوند. در ادامه وثیقه‌های قابل‌قبول برای سپردن به سازمان نظام وظیفه آمده است.
مقدار وثیقه برای خروج از کشور با توجه به نوع سفر
وثیقه خروج از کشور برای افراد با توجه به علت سفرشان متفاوت است. به این صورت که:
- برای ادامه تحصیل به خارج از کشور ۲۰ میلیون تومان
- اگر مشمولان برای ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد و بالاتر قصد خروج از کشور را داشته باشند مبلغ وثیقه‌ای که می‌بایست پرداخت نمایند ۱۵ میلیون است.
- برای سفر سیاحتی۱۵ میلیون تومان
- در صورتی که دانشجویانی که در دانشگاه‌های داخلی مشغول به تحصیل هستند، به منظور استفاده از فرصت مطالعاتی، ارائه مقاله و سفرهای دیگر علمی بخواهند از کشور خارج شوند مبلغ ۵ میلیون تومان را به عنوان وثیقه یا ضمانت بانکی ارائه می‌دهند
- حج تمتع یا عمره و همچنین عتبات عالیات نیز اگر با هماهنگی ستاد عمره دانشجویی و دانش‌آموزی باشد از طرف همین ستاد نیز ضمانت خواهد شد
- سایر موارد نیز با ۱۵ میلیون تومان وثیقه
- با داشتن معرف از بنیاد نخبگان به نیرو‌های مسلح، این افراد نیازی به ارائه وثیقه یا ضمانت بانکی ندارند. نخبگان می‌توانند با تعهد کتبی اقوام درجه یک از کشور خارج شوند.
نحوه دریافت ضمانت بانکی با پول نقد یا سند و سفته
برای دریافت ضمانت بانکی دو راه پیش روی شماست، یا باید پول نقد به بانک پرداخت کنید و در ازای آن ضمانت بانکی بگیرید و یا می‌توانید سند یا سفته نزد بانک به امانت گذاشته و ضمانت بانکی دریافت کنید. توجه کنید که همه بانک‌ها این ضمانت‌نامه را نمی‌دهند، پس لازم است بانک‌هایی را که در این زمینه با شما همکاری می‌کنند را از قبل شناسایی کنید تا زمان کمتری از دست بدهید و نمونه ضمانت‌نامه را از نظام وظیفه بگیرید و به بانک موردنظر ببرید تا طبق مقررات نظام وظیفه ضمانت‌نامه پُر شود.
نحوه پس گرفتن وثیقه خروج از کشور پس از بازگشت
مشمولان باید پس از ورود به کشور باید در مدت محدودی ورودشان را ثبت کنند. بدین منظور لازم است به پلیس + ۱۰ مراجعه کرده و مدارک خود را ارائه کنند. سپس می‌توانند مبلغ وثیقه را پس بگیرند.
گاهی مشمولان فکر می‌کنند همین که به کشور در موعد مقرر بازگشته‌اند کافیست. سازمان نظام وظیفه الزام داشته است که کلیه مشمولان پس از بازگشت باید ورود خود را به اطلاع سازمان برسانند. در صورت به موقع معرفی نکردن یا بازنگشتن به کشور در موعد مقرر، برای شما محدودیت‌هایی در نظر گرفته می‌شود. این محدودیت‌ها شامل ضبط وثیقه خروج از کشور به نفع دولت و صادر نکردن مجوز خروج از کشور به مدت ۶ ماه تا یک سال است. حتی در برخی موارد ممکن است به مراجع قضایی ارجاع داده شوید.
مدت زمان معافیت تحصیلی برای هر مقطع تحصیلی
- افرادی که دوره متوسطه آن‌ها تمام شده است و شروع به تحصیل آکادمیک نکرده‌اند تا یکسال معاف از سربازی هستند.
- دانشجویان مقطع کاردانی به مدت ۲٫۵ سال از شروع تحصیل و ۱ سال پس از فارغ‌التحصیلی امکان افزایش معافیت در کمیسیون خاص دانشگاه وجود دارد.
- دانشجویان مقطع کارشناسی پیوسته به مدت ۶ سال از شروع تحصیل و ۱ سال پس از فارغ‌التحصیلی امکان افزایش معافیت در کمیسیون خاص دانشگاه وجود دارد.
- دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد پیوسته به مدت ۸ سال از شروع تحصیل و ۱ سال پس از فارغ‌التحصیلی امکان افزایش معافیت در کمیسیون خاص دانشگاه وجود دارد.
- دانشجویان مقطع دکترای ناپیوسته به مدت ۵ سال از شروع تحصیل و ۱ سال پس از فارغ‌التحصیلی امکان افزایش معافیت در کمیسیون خاص دانشگاه وجود دارد.
مدت زمان اعتبار وثیقه ها
همانطور که گفته شد برای سفرهای علمی، زیارتی، گردشگری، ورزشی، مطالعاتی و کاری می‌توان تقاضای خروج از کشور داد که شرایط هر کدام متفاوت است:
- خروج از کشور برای سفر زیارتی دانشجویی یا دانش‌آموزی وثیقه یا ضمانت بانکی به مدت ۳۰ تا ۴۵ روز
- خروج از کشور برای سفرهای تفریحی یا کاری به مدت ۲۰ روز
- خروج برای ادامه تحصیل به مدت ۶ ماه تا یک سال
بعد از این مدت باید برای تمدید وثیقه و مجوز خروج از کشور اقدام کنید. در غیر این صورت وثیقه نقدی پس از ۱۰ روز و وثیقه بانکی پس از ۱۵ روز از اتمام مهلت تعیین شده ضبط خواهد شد.
درنهایت اینکه اگر در طول خدمت سربازی پذیرش دانشگاهی را گرفتید همانطور که خدمتتان توضیح دادیم می‌توانید مراحل کار را پیش ببرید و به صورت کاملا قانونی از معافیت تحصیلی خود استفاده کنید. امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
سوالات متداول
- آیا در حین دوره سربازی می‌توان برای اپلای اقدام کرد؟
بله! می‌توانید برای فرصت‌های تحصیلی خارج از کشور اقدام کنید و به محض اینکه با یکی از آن‌ها موافقت شد کارهای خود را برای گرفتن معافیت تحصیلی آغاز کنید.
- چگونه می‌توان در حین سربازی مجوز خروج از کشور گرفت؟
برای این کار ابتدا باید وضعیت تحصیلی شما برای نظام وظیفه مشخص شود تا بتوانید از معافیت تحصیلی استفاده کنید. چگونگی این کار را در مطلب به طور مفصل شرح داده شده است.
- میزان وثیقه مورد نیاز برای مشمولین خدمت سربازی برای خروج از کشور چقدر است؟
میزان وثیقه لازم با توجه به نوع سفر و طول دوره برای مشمولین خدمت سربازی متفاوت است به این صورت که برای سفرهای علمی و مطالعاتی 5 میلیون، ادامه تحصیل 20 میلیون و تفریحی 15 میلیون تومان است.