اعطای تابعیت یک کشور بر اساس محل جغرافیایی تولد نوزاد “تابع اصل خاک” یا “تابعیت خاک” شناخته می شود. اگر بازدیدکنندگان با ویزای توریستی در کشورهایی که از قانون تابعیت خاک یا همان تابعیت حق تولد پیروی می کنند، فرزند خود را به دنیا بیاورند، تفاوتی نمی‌کند که تابعیت یا وضعیت اقامت آن‌ها در زمان تولد نوزاد چگونه باشد، در هر صورت به فرزند آن‌ها تابعیت کشوری که در آن متولد شده است اعطا می‌شود. به عنوان مثال، اگر توریستی با ویزای شش ماهه وارد كانادا شود و در این مدت فرزندش در کانادا به دنیا بیاید كودك او یک كانادایی محسوب می‌شود. البته این قانون یک استثنا دارد و آن هم مربوط به فرزندان دیپلمات‌هاست.
اگر می‌خواهید در خصوص تابعیت خاک و کشورهایی که از این قانون پیروی می‌کنند بیشتر بدانید این مطلب را دنبال کنید. همچنین می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص قوانین تابعیت خاک در کشور کانادا با کارشناسان مجرب ما در سازمان مهاجرتی تراست تماس بگیرید.
مفهوم تابعیت چیست
قبل از اینکه در مورد تابعیت خاک بیشتر توضیح دهیم بهتر است در رابطه با مفهوم تابعیت بیشتر بدانید. تابعیت در واقع به معنای وابستگی فردی حقیقی یا حقوقی به نظام سیاسی موسوم به دولت است. همچنین این امکان وجود دارد که فرد تابعیت مضاعف داشته باشد. به این معنا که به صورت همزمان تبعه دو کشور باشد که در این صورت موضوع تابعیت برتر مطرح می‌شود. تابعیت را می‌توان به عنوان یک رابطه سیاسی و معنوی دانست که شخص را به دولت معینی متصل می‌کند.
هنگامی که تابعیت کشوری را به دست می‌آورید تبعه آن دولت خواهید شد و در نتیجه از تمامی حقوق شهروندی آن کشور بهره‌مند می‌گردید. از طرف دیگر شما نیز وظایف مشخصی را در قبال آن دولت دارید، مثلا موظف می‌شوید که مالیات مشخصی را سالانه پرداخت کنید.
نگاهی به قانون تابعیت خاک و گردشگری تولد در سراسر جهان
قانون تابعیت خاک که اصطلاحا به آن گردشگری تولد هم گفته می‌شود تا به این لحظه در برخی کشورها لغو و در کشورهای دیگر نیز با محدودیت‌هایی همراه شده است. برای مثال تعدادی از کشورها مانند هند و مالت آن را به طور کامل لغو کرده‌اند. بسیاری از کشورها از جمله کشورهای پیشرفته مانند استرالیا، فرانسه، آلمان، ایرلند، نیوزیلند، اسپانیا، انگلستان محدودیت‌هایی را برای تابعیت خاک ایجاد کرده اند که مهم‌ترین آن داشتن تابعیت کشور مبدا یکی والدین است.
بنابراین فقط تعداد محدودی از 195 کشور جهان در بدو تولد به فرزندان اتباع خارجی تابعیت می‌دهند. در حال حاضر هیچ کشور اروپایی شهروندی خودکار را براساس تابعیت خاک اعطا نمی‌کند، بلکه این اصل بیشتر در نیمکره غربی، از جمله ایالات متحده و کانادا اجرا می‌شود.
شایان ذکر است تقریباً اکثر کشورهای اروپایی، آفریقایی، آسیایی و اقیانوسیه تابعیت خود را از طریق اصل خون، اعطا می‌کنند که به موجب آن کودکان تابعیت را از طریق والدین خود دریافت می‌کنند نه از محل تولد خود.
درباره اقامت کانادا و شهروندی کانادا بخوانید.
کشورهای پیرو قانون تابعیت خاک
همانطور که گفته شد در حال حاضر هیچ كشور اروپایی تابعیت خودكار فاقد صلاحیت را از بدو تولد اعطا نمی‌كند. کشور استرالیا نیز مانند کشورهای اروپایی در سال‌های اخیر قانون حق تولد خودکار را اصلاح یا پایان داده است. علاوه بر استرالیا و کشورهای اروپایی، کشور ژاپن نیز افراد را ملزم به داشتن وضعیت قانونی دائمی قبل از اخذ تابعیت کرده است و یا برای این منظور حداقل باید یکی از والدین تابعیت داشته باشند.
به این ترتیب فقط چندین کشور هستند که بدون توجه به ملیت یا وضعیت والدین، تابعیت خاک را از طریق محل تولد اعطا می‌کنند. کانادا و ایالات متحده تنها کشورهای پیشرفته‌ای هستند که به نوزادانی که در خاک خود متولد می‌شوند تابعیت خودکار می‌دهند.
به جز آن‌ها دیگر کشورهای پیرو اصل خاک عبارتند از: آرژانتین، برزیل، پاناما، پرو، کاستاریکا، دومینیکا، بولوی، بلیز، اکوادور، مکزیک، نیکاراگوئه، پاکستان، پاراگوئه، اروگوئه، ونزوئلا و چند کشور دیگر. از آنجا که کانادا و ایالات متحده در حال حاضر تنها کشورهای پُر طرفداری هستند که قانون مهاجرت تابعیت خاک را ارائه می‌دهند، بیشتر متقاضیان به خصوص ایرانیان به دنبال اخذ اقامت تابعیت خاک در این دو کشور هستند. به همین خاطر در خصوص تابعیت خاک در این دو کشور بیشتر توضیح می دهیم.
در نظر داشته باشید فقط فرزندانی که در کشورهای فوق متولد شوند، می‌توانند تابعیت خاک را دریافت کنند و این موضوع هیچ ارتباطی به اقامت پدر و مادر ندارد. بنابراین از طریق گردشگری تولد ویزا یا اقامت خاصی شامل وضعیت والدین نمی‌شود. با این حال برخی کشورها قوانینی دارند که به سبب آن پس از مدتی و هنگامی که فرزند به سن قانونی رسید میتواند برای اخذ اقامت والدین خود نیز اقدام کند.
همچنین بخوانید: زایمان در کانادا
معرفی برخی کشورها با تابعیت ابتدایی خاک
ایالات متحده آمریکا
تابعیت هنگام تولد در ایالات متحده به اصلاحیه چهاردهم برمی‌گردد. امروزه، این بدان معنی است که به افراد متولد 50 ایالت، ناحیه کلمبیا و همچنین پورتوریکو، گوام، جزایر ویرجین ایالات متحده و جزایر ماریانای شمالی از بدو تولد تابعیت داده می‌شود. در این میان فرزندان دیپلمات‌های خارجی و دشمنان زمان جنگ شامل استثناهایی می‌شوند.
آنتیگوا و باربودا
به افرادی که در قلمرو آنتیگوا و باربودا متولد می‌شوند تابعیت داده می‌شود. از 31 اکتبر 1981، موارد استثنا نیز شامل فرزندان دیپلمات‌های خارجی می‌شود.
کانادا
طبق قانون 1977، به افراد متولد شده در خاک کانادا، دریا، زمین و یا در فضای هوایی کانادا در تاریخ 15 فوریه 1977 و بعد از آن تابعیت کانادایی اعطا می‌شود. استثنائات شامل فرزندان دولت مردان خارجی یا کارمندان دولت‌های خارجی در کانادا است.
معرفی برخی کشورها که تابعیت ابتدایی خاک را محدود یا لغو کرده اند
برخی کشورها نسخه محدودی از قانون تابعیت خاک را فقط برای کودکان متولد شد از مهاجران خاص اعمال می‌کنند. این هدف برای کنترل مهاجران و جمعیت در این کشورها است. در واقع اکثر کشورهای توسعه‌یافته از ترس تروریسم و جاسوسان خارجی، این قاعده را اجرا نمی‌کنند. بنابراین روند تابعیت خاک به تدریج در کشورهای زیر محدود و یا لغو شده است:
آلمان
قبل از سال 2000 قانون ملیت آلمان کاملاً بر اساس تابعیت خاک بود، اما اکنون کودکانی که در تاریخ 1 ژانویه 2000 یا پس از آن از پدر و مادر غیر آلمانی در آلمان متولد می‌شوند در صورتی که حداقل یکی از والدین اجازه اقامت دائم داشته باشد (حداقل سه سال) و همچنین حداقل هشت سال قبل از تولد کودک در آلمان اقامت داشته باشد، میتواند برای تابعیت فرزند خود در آلمان اقدام کند.
ایرلند
دولت ایرلند در اول ژانویه 2005، قانون تابعیت خاک خود را اصلاح کرد که در قانون جدید حداقل یکی از والدین باید شهروند ایرلند باشد.
لوکزامبورگ
شخصی که در لوکزامبورگ متولد شود، اگر یکی از والدینش در لوکزامبورگ متولد شده باشد، به طور خودکار شهروند لوکزامبورگ است. علاوه بر این، شخصی که از والدین خارجی و غیر لوکزامبورگی در لوکزامبورگ متولد شود، اگر حداقل 5 سال بدون وقفه در لوکزامبورگ اقامت داشته باشد، از سن 12 سالگی میتواند شهروند لوکزامبورگ شود.
انگلستان
از اول ژانویه 1983، برای دریافت تابعیت خاک حداقل یکی از والدین باید از تابعیت انگلیسی برخوردار باشد و یا به طور قانونی در این کشور اقامت داشته باشد.
نیوزیلند
از تاریخ 1 ژانویه 2006 ، شخصی كه در نیوزیلند متولد شده باشد ، تابعیت نیوزیلند را از طریق تولد بدست می آورد ، اما فقط در صورتی كه حداقل یكی از والدین وی شهروند نیوزیلند یا مقیم دائم این کشور باشد.
مصر
مطابق ماده 4 قانون ملیت جمهوری عربی مصر، کودکانی که در مصر متولد می‌شوند، در صورتی که پدرشان نیز در مصر متولد شود، تابعیت این کشور را به دست می‌آورند.
تونس
افراد متولد تونس اگر پدر و پدربزرگشان در تونس متولد شده باشند، از بدو تولد شهروند این کشور هستند. بعلاوه ، فرد قبل از بزرگسالی (20 سالگی) باید اعلام کند که می‌خواهد شهروند تونس شود.
بحرین
فرزندانی که در بحرین از پدر خارجی با اجازه اقامت معتبر متولد شوند حق شهروندی این کشور را دارند.
کامبوج
در سال 1996، کامبوج قانونش را تغییر داد و شهروندی را فقط به فرزندان ی اعطا می‌کند که پدر و مادر خارجی به طور قانونی در کامبوج زندگی کنند.
هند
محدودیت این قانون در سال 1987 آغاز شد. از سال 2020، حداقل یکی از والدین فرزند متولد شده باید شهروند هند و دیگری نیز مهاجر قانونی باشد. این اقدامات عمدتا در واکنش به مهاجرت غیرقانونی از بنگلادش انجام شد.
مالزی
شخصی که از تاریخ 16 سپتامبر 1963 و پس از آن در مالزی متولد شده است و حداقل یکی از والدین آن تبعه مالزی یا مقیم دائم باشد، به طور خودکار شهروند مالزی است.
تایلند
در این کشور لازم است که هر دو والدین حداقل به مدت 5 سال در تایلند اقامت قانونی داشته باشند تا بتوانند برای فرزندشان تابعیت بدو تولد بگیرند.
ایران
ماده (4) 976 قانون مدنی ایران به افرادی که در ایران از پدر و مادر خارجی متولد شوند تابعیت اعطا می‌کند فقط در صورتی که یکی از والدین یا هر دو آن‌ها در ایران متولد شده باشند.
کشورهای پیرو اصل خون
اصل خون به شیوه‌ای از اعطای تابعیت گفته می‌شود که بر اساس آن ملیت هر شخصی با توجه به ملیت یک یا هر دو والدین تعیین می‌شود. اصل خون برخلاف اصل خاک است و طبق آن اگر فرزندی در خاک کشوری متولد شود فقط در صورتی میتواند تابعیت کشور مورد نظر را دریافت کند که پدر یا مادر او تبعه آن کشور باشند.
طیف گسترده‌ای از کشورهای اروپایی که قانون تابعیت خاک را اجرا نمی‌کنند، از قانون اصل خون پیروی می‌کنند. بنابراین فرزندان در صورتی موفق به اخذ تابعیت این کشورها می‌شوند که یکی از والدینشان تبعه آن کشور باشد. آلمان، ایتالیا، هلند، فرانسه، فنلاند، مجارستان، سوئیس و انگستان از جمله کشورهایی هستند که از قانون اصل خون پیروی می‌کنند.
تابعیت خاک در آمریکا و کانادا چگونه است
مقوله اعطای شهروندی در هنگام تولد منجر شده تا برخی والدین از وضعیت فرزند خود به عنوان وسیله‌ای برای مهاجرت به خارج از کشور استفاده کنند. از این رو این قانون مدتی است که به طور فزاینده‌ای هم در قانون مهاجرت کانادا و هم در آمریکا بحث‌برانگیز شده است.
اما در حال حاضر طبق قانون مهاجرت آمریکا همه افرادی که در ایالات متحده متولد شوند و یا تابعیت دارند و تحت صلاحیت آن هستند، شهروندان ایالات متحده و ایالتی هستند که در آن اقامت دارند. همچنین کودک آمریکایی میتواند در سن 21 سالگی میتواند اقامت دائم آمریکا را برای والدینتش درخواست کند.
این تقریبا مشابه مقررات حمایت مالی والدین است که در قوانین کانادا نیز وجود دارد. در کانادا این امکان وجود دارد که والدین بتوانند تقاضای اقامت را بر اساس دلایل انسانی و دلسوزانه ارائه دهند. مثلا به این دلیل که والدین دارای فرزندی با شهروندی کانادا هستند و اگر کودک به خاطر والدین خود از کانادا خارج شود ممکن است شرایط سختی را تجربه کند. در واقع این دلیلی است که اغلب کارشناسان می‌توانند از طریق آن اقامت دائم والدین فرزند متولد شده در کانادا را از دولت کانادا درخواست کنند.
البته در ایالات متحده تعداد فزاینده‌ای از سیاستمداران جمهوری‌خواه خواستار لغو تابعیت حق تولد یا حداقل برگزاری جلسات دادرسی در مورد این موضوع شده‌اند. اگرچه هیچ سیاستمدار کانادایی خواستار لغو مشابه تابعیت اولاد در کانادا نشده است اما نظرسنجی‌های اخیر در مورد مهاجران نشان می‌دهد که نگرش کانادا نسبت به مهاجرت سخت‌تر شده است. بنابراین اگر خواهان اخذ اقامت برای فرزندتان از طریق قانون تابعیت خاک کانادا هستید قبل از هر اقدامی بهتر است با متخصص مهاجرتی صحبت کنید.
درباره آسانترین راه مهاجرت به کانادا بخوانید.
تابعیت خاک با تولد کودک در کانادا برای افراد غیر مقیم
باید گفت در حال حاضر کانادا یکی از معدود “کشورهای پیشرفته در جهان” است که تابعیت بی‌قید و شرط را به کودکان متولد شده در این سرزمین ارائه می‌دهد. اگر کودکی در کانادا متولد شود تابعیت کانادایی را دریافت می‌کند. (به جز فرزندان دیپلمات‌های خارجی)
بنابراین حتی در شرایطی که کودک از والدین غیر شهروند کانادایی متولد شود باز هم به طور خودکار شهروند کانادا محسوب می‌شود. برخی متقاضیان مهاجرت به کانادا نیز برای استفاده از همین قانون و اخذ شهروندی کانادایی برای فرزند ممکن است به کانادا سفر کنند.
طبق قانون مهاجرت و حمایت از پناهندگان در کانادا هیچ ماده‌ای مبنی بر پذیرفته نشدن و جلوگیری از سفر اتباع خارجی به کانادا برای زایمان وجود ندارد. علاوه بر این، زایمان افراد غیر مقیم در کانادا طبق قانون تابعیت خاک جرمی شناخته نمی‌شود. البته کسانی که با ویزای اقامت موقت به کانادا سفر و به افسر مهاجرت نیز دلیل سفر خود را زایمان در کانادا اعلام می‌کنند باید نشان دهند که از توانایی لازم برای پرداخت هزینه‌های زایمان در بیمارستان‌های کانادا برخوردارند.
تابعیت خاک و امتیازات تولد کودک در کانادا
حقوق و امتیازات تابعیت خاک برای کودک متولد شده در کانادا عبارتند از:
-
حق اقامت کانادا یا سفر به کانادا در هر زمان و بدون ویزا.
-
بهره‌مندی از مزایایی مانند آموزش رایگان و مزایای اجتماعی.
البته والدین کودک متولد کانادا از مزیت خاصی برای اخذ اقامت دائم کانادا بهره نمی‌برند. اگر والدین کودک متولد کانادا تصمیم بگیرند که با کودک در کشور کانادا بمانند می‌توانند برای یکی از انواع ویزای اقامت موقت مانند ویزای بازدیدکننده، ویزای تحصیلی کانادا یا ویزای کار در کانادا اقدام کنند، به شرط اینکه واجد شرایط دریافت آن باشند.
بیشتر والدین کودکان متولد کانادا همراه با نوزادان خود به کشورهای خود برمی‌گردند زیرا می‌دانند کودک با رسیدن به سن قانونی میتواند برای زندگی، تحصیل یا کار و ساختن زندگی خود به کانادا برگردد. در واقع آن‌ها پس از تولد شهروند کانادا محسوب می‌شوند و در هر مرحله از زندگی خود قادر به مهاجرت به کانادا و زندگی بهتر خواهند بود.
شایان ذکر است که روند ارزیابی متقاضی ویزای کانادا برای زن باردار مانند دیگر متقاضیان است و براساس درآمد متقاضی و دیگر عوامل پذیرش و استقرار در کشور مبدا بررسی می‌شود. بنابراین زن باردار هرگز از اخذ ویزای کانادا محروم نمی‌شود. هزینه تولد کودک در کانادا نیز براساس انتخاب بیمارستان، نوع زایمان و سایر خدمات دیگر متفاوت است.
بر اساس آمارهای رسمی بیمارستانی که بیشترین تعداد زایمان‌های غیرمقیم در کانادا را دارد (به استثنای کبک) بیمارستان ریچموند در بریتیش کلمبیا است. برای اطلاعات بیشتر در خصوص گردشگری تولد می‌توانید با کارشناسان مجرب ما در سازمان مهاجرتی تراست واقع در شهر ونکوور کانادا تماس بگیرید.
درباره ویزای تولد فرزند در کانادا بیشتر بخوانید.
کدام کشورها به والدین فرزند تابع اصل خاک پاسپورت می دهند
اغلب کشورهای تابع اصل خاک مثل کانادا، فقط به فرزندان متولد شده در خاک این کشور شهروندی اعطا می‌کند. در واقع مزایای تابعیت خاک بیشتر شامل فرزند می‌شود نه والدین. با این حال برخی از این کشورها با تولد فرزند در کشورشان شرایط آسان تری را جهت اخذ اقامت برای والدین لحاظ می کنند. برای مثال در صورتی که فرزند در کشور برزیل به دنیا بیاید می‌توانید پس از یک سال زندگی در برزیل برای دریافت شهروندی این کشور درخواست کنید.
با دریافت گذرنامه یک کشور از طریق تابعیت خاک، علاوه بر اینکه می‌توان از امکانات شهروندی کشور مربوطه برخوردار شد، توانایی فرد برای اخذ گذرنامه‌های کشورهای دیگر نیز افزایش می‌یابد. مثلا فرد معمولی تا ۱۸ سالگی فقط تبعه و شهروند یک کشور خواهد بود، اما شخصی که از ابتدای تولد دارای دو گذرنامه است برای اخذ اقامت و تابعیت از گزینه‌های بیشتری برخوردار خواهد شد.
لازم به ذکر است تمامی متقاضیان ویزا که با استفاده از قانون تابع اصل خاک مقیم کشورهای مجاز شده‌اند (به جز کشور کانادا)، برای سفر به آمریکا باید برای اخذ ویزای آمریکا اقدام کنند. با این وجود افراد دارای دو گذرنامه راحت‌تر می‌توانند گذرنامه آمریکایی دریافت کنند.
روند دریافت تابعیت خاک برای نوزادان
به منظور اخذ تابعیت خاک یا شهروندی برای نوزادان فقط کافی است که بعد از تولد نوزاد در یکی از کشورهایی که از این قانون پیروی می‌کنند، مراحل اداری آن را انجام داده و با پر کردن فرم‌های مربوطه و همینطور فرستادن درخواست رسمی مبنی بر اخذ شهروندی فرزند خود اقدام به دریافت تابعیت کنید.
در این صورت فرزند شما میتواند در تمام طول عمر خود هر زمان که بخواهد از مزایای شهروندی کشوری که در آن به دنیا آمده است بهره‌مند شود. اگر می‌خواهید از این فرصت استفاده کنید و آینده فرزند خود را تضمین کنید می‌توانید در مورد روند دریافت تابعیت خاک کانادا با تراست تماس بگیرید.
خدمات موسسه تراست برای مهاجرت
تمامی پرونده های مهاجرتی موسسه تراست تحت نظارت مستقیم شروین مدنی، مشاور ارشد موسسه انجام می شود.
شروین مدنی مشاور ارشد موسسه تراست
- مشاور رسمی اداره مهاجرت کانادا و دارای کد فعالیت در انجمن ICCRC
(کد فعالیت: RCIC# 506959) - عضو هیئت علمی کالج اشتون در رشته مهاجرت
- سابقه فعالیت به عنوان آفیسر اداره مهاجرت
- بیش از 10 سال سابقه مشاوره امور مهاجرتی
مشاوره معتبر بگیرید!
قوانین مهاجرت بسیار پیچیده است، ولی اصلاً نگران نباشید؛ چراکه کارشناسان با تجربه و حرفه‌ای تراست با تمامی روش‌های قانونی مهاجرت آشنا هستند.
سوالات متداول
اعطای تابعیت یک کشور بر اساس محل جغرافیایی تولد نوزاد “تابع اصل خاک” یا “تابعیت خاک” شناخته می شود. قانون تابعیت خاک که اصطلاحا به آن گردشگری تولد هم گفته می‌شود فقط در برخی کشورها وجود دارد.
در حال حاضر کانادا و ایالات متحده تنها کشورهای پیشرفته ای هستند که به نوزادانی که در خاک خود متولد می‌شوند تابعیت خودکار می دهند. به جز این دو کشور، آرژانتین، برزیل، پاناما، پرو، کاستاریکا و دومینیکا نیز از تابعیت خاک پیروی می کنند. برای دیدن لیست کامل به متن صفحه مراجعه کنید.
خیر، با این حال برخی کشورها قوانینی دارند که بر اساس آن هنگامی که فرزند به سن قانونی رسید میتواند برای اخذ اقامت والدین خود نیز اقدام کند.
قانون اصل خون به شیوه‌ای از اعطای تابعیت گفته می‌شود که بر اساس آن ملیت هر شخصی با توجه به ملیت یک یا هر دو والدین تعیین می شود.
آلمان، ایتالیا، هلند، فرانسه، فنلاند، مجارستان، سوئیس و انگستان از جمله کشورهایی هستند که از قانون اصل خون پیروی می‌کنند.
بله؛ به جز فرزندان دیپلمات های خارجی اگر کودکی در کانادا متولد شود تابعیت کانادایی را دریافت می‌کند.
موارد مهم آن عبارتند از:
حق اقامت کانادا یا سفر به کانادا در هر زمان و بدون ویزا و همینطور بهره مندی از مزایایی مانند آموزش رایگان و مزایای اجتماعی دیگر
اغلب کشورهای تابع اصل خاک مثل کانادا، فقط به فرزندان متولد شده در خاک این کشور شهروندی اعطا می‌کنند. در واقع مزایای تابعیت خاک بیشتر شامل فرزند می شود نه والدین. اما مثلا در کشور برزیل پس از یک سال زندگی در برزیل می توانید برای دریافت شهروندی این کشور درخواست کنید.
باید بعد از به دنیا آوردن نوزاد در کانادا، مراحل اداری آن را انجام داده و با پر کردن فرم های مربوطه و همینطور فرستادن درخواست رسمی مبنی بر اخذ شهروندی فرزند خود اقدام به دریافت تابعیت کنید.